Sara IŞIKLAR, Osmanlı devlet yönetimi, askeri teşkilatı ve batılılaşma süreçlerine genel bir giriş yaptıktan sonra İslam tarihinde ulema tanımı ve konumu ile sunumuna devam etti. Bu tanım sonrasında İslam tarihindeki ulema ile Osmanlı dönemindeki ulema tanımı ve konumunun karşılaştırmasını yapıp bu farkın önemine bir vurgu yaptı. Konuşmasına şu başlıklar altında devam etti. 'İlmiye Teşkilatında Reform Düşünceleri', 'İlmiyede Islahat Teşebbüsleri'. Osmanlıda yaygın eğitim müesseselerine değindi. Medreselerde yapılan eğitim sistemine değindikten sonra gerileme nedenlerini anlattı.

Ulema kavramının içinin boşaltılarak başlayan bozulma sürecinde sarayın bu sınıfı kontrolü altında tutarak istediği fetva alabileceği bir makam haline dönüştürdüğünü belirtti. Halk ile alimler arasında sosyal dönüşümün tohumlarının atılamadığı, medrese ulemalığının bir devlet memurluğuna dönüştürülmesi yanında maddi çıkar aracı olarak kullanıldığı vurgusu ile sunumunu bitirdi.