Özgür-Der Amasya Temsilciliğinin Hafta Sonu Seminerlerinin bu haftaki konusu “İmanın Temel İlkeleri” idi. Dernek Temsilciliğinde, 29 Nisan 2012 Pazar Günü saat 19.30’da, Haksöz Dergisi yazarlarından Mustafa SİEL tarafından verilen seminerde özetle şu hususlar vurgulandı.

1-Bir insanın Müslüman olabilmesi için, kelimeyi tevhid olarakta isimlendirilen “La ilahe illallah Muhamemmedun rasulullah” sözünü; anlamını bilerek ve bu anlama inanarak (iman ederek) söylemesi gerektiğini ve bu sözün anlamını bir önceki seminerimizde işlemiştik.

2- Kelimeyi Tevhidi anlamını bilerek ve inanarak söyleyip iman eden bir Müslümanın, bilahare öğrenip iman etmesi gereken temel iman ilkeleri, 4.Nisa Suresi 136. ayette sayılmıştır.

3- Başka ayetlerde de tekrarlanan bu temel iman ilkeleri; Allah’a, meleklerine, kitaplarına, peygamberlerine ve ahiret gününe iman etmek olarak 5 tanedir.

4- Aslında Kur’an’ın bütününe iman etmek esas olmakla beraber, ilk anda bu 5 esası öğrenmek ve iman etmek gerekmekte olup; bu 5 esasta yorum, azaltma yada çoğaltma söz konusu olamaz.

5- Bir Müslüman bu 5 esası öğrenip anlayarak iman ettikten sonra, Kur’an’ı okuyup anladıkça, Kur’an’dan öğrendiği her gerçeğe de iman edecektir. Kur’an’ın okuyup anladığı bir ayetini bile bile inkar, kişiyi imandan mahrum eder.

6- Bir Müslüman okuduğu Kur’an ayetlerini bu 5 temel iman ilkesine aykırı olarak anlayamaz ve yorumlayamaz. Kur’an’ı bu temel iman ilkesine aykırı olarak anlamamak ve yorumlamamak kaydıyla, okuduğu ayetleri yanlış yorumlar yada anlarsa, bu tür hatalar imanına zarar vermez.

7- Allah’a imanın anlamını, “La ilahe illallah” kelimeyi tevhidin anlamını açıklarken açıklamıştık.

8- Allah’a imandan sonra en önemli iman ilkesi ahirete imandır. Bu konu bir sonraki seminerde ayrıntılı olarak açıklanacak olup; öz olarak dünyanın imtihan yeri olduğunu, asıl ve devamlı yaşama yerinin ahiret olduğunu, ahirette ancak iman edip imanlarına göre yaşayanların, yani salih amel işleyenlerin hiç çıkmamak üzere cennete gireceğini; böyle olmayanların hiç çıkmamak üzere cehenneme gireceğini ifade eder.

9- Bize Allah’ı ve ahireti haber verip, nasıl inanmamız ve nasıl yaşamımız gerektiğini bildiren Allah’ın insan elçilerine peygamber (Arapçası resul ve nebi) diyoruz. Müslüman sadece son elçi Muhammed (as)’a değil, bilinen ve bilinmeyen tüm peygamberlere iman eder ve aynı derecede sever, hiç birisini birisinden üstün yada aşağı görmez. Nitekim 2.Bakara Suresi 136 ve 185 ile muhtelif ayetlerde bu husus vurgulanmıştır.

10- Müslüman, tüm peygamberleri kabul etmekle beraber, en son peygamber Muhammed (as) ve O’nun getirdiği son kitap Kur’an’ın kıyamete kadar geçerli olduğunu ve diğerlerinin hükümlerini yitirdiğini kabul eder. 33.Ahzab Suresi 40. ayette bu duruma işaret edilmiştir.

11- Peygamberimiz sadece Kur’an’ı getirmekle kalmamış, onu yaşayarak bize pratik örnek olmuştur. Bu nedenle biz Müslümanlar, 3.Ali İmran Suresi 31. ayette açıklandığı üzere, peygamberimizin Kur’an’ı yaşadığı gibi yaşaması demek olan gerçek sünnetine tabi olmakla emrolunduk. Peygamberlere imanın mutlak bir gereğidir bu tabiiyet (uymak).

12- İnsan elçilere (peygamberlere) Allah’tan aldıkları vahyi getiren elçi meleklerin varlığına iman etmekte, imanın temel şartlarındandır. Kur’an’dan anlaşıldığına göre, son peygamber Muhammed (as)’a bu vahyi getiren elçi melek Cebrail’dir. (2.Bakara Suresi 97 ve 98. ayetlere bakınız).

13- İnsan elçilere (peygamberlere) elçi melekler aracılığıyla gönderilen bütün vahiy kitaplarına iman etmekte imanın temel ilkelerindendir. Yani biz Müslümanlar, sadece Kur’an’a değil, Adem (as)’dan itibaren tüm peygamberlere gönderilen vahiy kitaplarına iman eder, hepsinin hak ve doğru olduğunu kabul ederiz.

14- Lakin, Kur’an’ın inmesiyle beraber bütün eski hak vahiy kitaplarının (İncil, Tevrat ve diğerleri) hükmü ortadan kalkmıştır. Zaten Kur’an indiği zaman, bu kitaplar iyice bozulmuş, içlerinde hak ile batıl birbirine karışmış halde idi.

15- Bizler Kur’an’da bildirilen İncil, Tevrat Zebur isimli kitapların Allah tarafından gönderildiğini, lakin şu anda insanlarda bulunan bu isimlerdeki kitapların bozulmuş ve geçersiz olduğunu kabul ederiz.

16- Kur’an’da imanın temel ilkeleri 5 olarak bildirilmişse de, birtakım rivayetlere dayanılarak, bu 5 ilkeye birde kadere iman diye bir ilke daha eklenmiş olup; kesinlikle yanlıştır. Çünkü imanın ilkelerini ancak Kur’an belirleyebilir. Kur’an’da kadere iman diye bir iman ilkesi de, buna işaret eden bir ayette yoktur.

17- Kader konusu Kur’an’da hiç ele alınmamış olup, peygamberimizin vefatından sonra Müslümanların tartışmaya başladığı, imanın esaslarından olmayan bir konudur. Kişinin ameline bir etkisi olmayıp, tartışılması da lüzumsuzdur.

18- Amentü duası olarak bilinen dua, ayet yada hadis olmayıp, peygamberimizden sonra oluşturulmuş ve yazılmıştır. İmanın temel ilkelerini içermekte ise de, kadere, hayrın ve şerrin Allahtan olduğuna dair bir iman ilkesi daha eklenmiş olduğu için hatalıdır. Bu duada geçen, “velbe’asu be’adel mevt” (ölümün ardından diriliş) ifadesi, aynı duada geçen “ve bil ahiri” (ahirete iman) ilkesinin açıklamasıdır.

19- Her ne kadar imanın 5 temel ilkesi sayılmışsa da, aslında imanın en temel 2 ilkesi vardır. Allah’a şirk koşmadan iman ve dünyada imtihan olup ahirette bu imtihanın neticesi daimi cennet yada cehennem olarak karşılık görmek.

20- Bize bu 2 temel iman ilkesini ve imanımızın gereğince imtihanımızı nasıl olacağımızı öğretmek için vahiy kitaplarına ihtiyaç olduğundan, kitaplara imanda imanın temel ilkelerinden sayılmıştır.

21- Bize vahiy kitaplarını getirmek ve bu kitapları hayatımızda nasıl uygulamamız gerektiğini göstermek üzere insan peygamberler gerektiğinden, peygamberlere imanda imanın temel ilkelerinden sayılmıştır.

22- Peygamberlere, Allah’tan aldığı vahiy kitabını getirmek üzere elçi melekler gerektiğinden, meleklere imanda imanın temel ilkelerinden sayılmıştır.

23- Yani, aslında imanın temeli Allah’a şirk koşmadan iman ile ahiret hayatına iman iken; kitaplar, peygamberler ve meleklerden birini dahi inkar etmek; Allah ve ahirete imanı öğrenmemizi imkansız hale getireceğinden; bu 5 ilkeye tümden iman şarttır.

24- İmanın ilkelerini doğru anlamak ve diğer iman etmemiz gereken hususları doğru öğrenmek için mutlaka Kur’an’ı anlayarak devamlı okumalıyız. Kur’an’ı anlamadan imanı ve imanın ilkelerini anlamamız mümkün değildir.