Mart 2008 Hak İhlalleri Değerlendirme Raporu

Özgür-Der Diyarbakır Şubesi İnsan Hakları Komisyonu tarafından her ay periyodik olarak "Aylık Hak İhlalleri Raporu"ları hazırlanıyor. Mart ayı hak ihlalleri raporu kamuoyu ile paylaşıldı. Raporunun tam metni:

Özgür-Der Diyarbakır Şubesi olarak topluma ve çağa tanıklığımızı sürdürüyoruz. Her ay periyodik olarak hazırladığımız aylık insan hakları raporunu kamuoyuyla paylaşıyoruz.

Giriş

Yaşam hakkı ile işkence ve kötü muamelenin öne çıktığı Mart ayı yoğun hak ihlallerine sahne oldu. Bu seneki newroz kutlamaları, militer uygulamalar neticesinde kana bulandı. Kolluğun müdahalesi bazı illerde ki kutlamaları kana buladı. Özellikle Yüksekova, Van ve Siirt'e polis ve jandarmanın kadın, çocuk demeden aşırı ve orantısız güç kullanması, ölüm ve yaralanmalara yol açtı.

Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Abdurrahman Yalçınkaya, üniversitelerde başörtüsü yasağına karşı anayasal düzenleme yapan AK Partinin laikliğe aykırı fiillere odak olduğu gerekçesiyle kapatılması istemiyle Anayasa Mahkemesine dava açtı. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül için de siyaset yasağı talep eden ve rejimin yasakçı, despot ve tek tipçi özelliğinin manifestosu niteliğindeki iddianame Anayasa Mahkemesince oy birliğiyle kabul etti.

Ulusalcı-darbeci örgütlenmelerin, kirli ve karanlık ilişki ağları Mart ayında farklı bir boyut kazandı. Ergenekon çetesine yönelik soruşturma kapsamında Cumhuriyet Gazetesi imtiyaz sahibi İlhan Selçuk, İşçi Partisi Genel Başkanı Doğu Perinçek ve İstanbul Üniversitesinin eski Rektörü Kemal Alemdaroğlu'nun da aralarında olduğu 13 kişinin gözaltına alınmasıyla çeteci zihniyetin vardığı nokta bir kez daha gözler önüne serildi. Gözaltına alınanlar arasında yer alan bir kişinin bilgisayarında Yargıtay Başsavcısı Abdurrahman Yalçınkaya tarafından hazırlanan iddianamenin bir nüshası bulundu. Bu nüshanın bilgisayarda bulunduğu tarihin, kapatma davasının açılmasından iki gün önceye denk düşmesi dikkat çekti.

a) Yaşam Hakkı

Her yıl Mart ayında kutlanan Newroz bu yıl anlamsız yasaklamalar yüzünden kana bulandı. Batman, İstanbul, Muş gibi illerde 21 Mart tarihinden sonra kutlama yapılmasına müsaade edilmişken Van, Hakkâri, Siirt valilikleri ile Yüksekova kaymakamlığı yasaklama kararı aldı.  Olayların çıkacağı bilinmesine rağmen yasak kararlarının alınması, idarenin; toplantı ve gösteri özgürlüğüne yönelik gayri hukuki ve keyfi uygulamalarının bariz örneği olarak karşımıza çıktı.

Kalabalığa karşı hırçın ve düşmanca davranan devlet güçleri, olayların büyümesinde baş aktör oldular. Toplanan kalabalık adeta hınç ve intikam duygularıyla acımasızca darp edildi, göstericilere karşı plastik ve yer yer sahici mermiler kullanıldı. Olaylarda Yüksekova'da İkbal Yaşar ile Van'da Zeki Erinç ve YYÜ Araştırma Hastanesinde ağır yaralı olarak yatan Ramazan Dağ adlı üç kişi ateşli silah yaralanmasıyla yaşamını yitirdi.

Yaşam hakkı ihlali bunlarla da sınırlı kalmadı. Van'ın Erciş İlçesi'nde DTP'nin "8 Mart Dünya Kadınlar Günü" nedeniyle düzenlediği etkinliğin ardından yürüyüş yapmak isteyen yaklaşık bin kişilik bir gruba sert bir şekilde müdahale eden kolluk kuvvetlerinin, 58 yaşındaki Mehmet Deniz'i coplarla döverek öldürdüğü iddia edildi. Yaralı halde gözaltına alınan Deniz, daha sonra kaldırıldığı hastanede beyin kanaması geçirerek yaşamını yitirdi. Görgü tanıkları, Deniz'in Erciş Devlet Hastanesi bahçesinde 10'a yakın polis tarafından coplarla dövüldüğü, yarım saat yerde baygın bekletildikten sonra polis aracı ile İlçe Emniyet Müdürlüğü'ne götürüldüğünü açıkladılar. Bürokratların inkâr etmesine rağmen Deniz'in "kafaya gelen kesici sert darbeler sonucunda" öldüğü otopsi raporu ile belgelendi.

b) İşkence ve Kütü Muamele

Newroz olayları sırasında yaşananlar işkencenin artık öncelikle sokakta yaşandığını bir kez daha kanıtladı. Toplanan kalabalığa karşı gerçek ve plastik mermilerle ateş açılırken, yaşlı, çocuk ve kadın demeden göstericilerin öldüresiye dövüldüğü görüldü. Gözaltına almaktan öte adeta intikam duygularıyla hareket ettiği gözlenen kolluğun uygulamaları, insanın kanını donduran cinstendi. Özellikle Hakkari'de 15 yaşındaki C.E isimli bir çocuğun kolunun sivil polisler tarafından kamera karşısında kırarcasına büküldüğünü gösteren görüntüler, İsrail'in Filistinlilere karşı tavrını anımsatıyordu.

Yüksekova'da ise onlarca polisin vatandaşları hastanelik edene kadar dövmesi, kadınların üst üste atılıp coplanması, hastane ve evlere baskın yapılması bu minvalde sayılabilir. Yüksekova'da yaşananlar Roj TV'ye yansımasıyla birlikte TBMM gündemine de taşındı.

Olaylarda net sayıya ulaşılmamakla birlikte yüzü aşkın sivil, yirmiyi aşkın polis memurunun yaralandığı insan hakları raporları ve gazetelere yansıdı. Ayrıca,  yaralı olduğu halde soruşturma korkusuyla hastanelere müracaat etmemiş kişilerin olduğu da basına yansıyan bilgiler arasındaydı.

c) Toplantı ve Gösteri Özgürlüğü

Newroz kutlamaları her yıl olduğu gibi bu yıl da idarenin yasakçı anlayışı nedeniyle olaylı geçti. İdarenin keyfi gerekçelerle kutlamaları yasaklaması olayların esas nedeni oldu. Polisin göstericilere sert müdahalesi ve ölümlere neden olan tavrı olayları büyüttü. Sokaklar işkence olaylarına sahne olurken olaylar daha da büyüdü.

Newroz olayları ile birlikte gözaltı ve tutuklamalarda da anormal bir artış yaşandı. Olayların yaşandığı illerde gösteriler sonrası adeta bir insan avı başlatıldı. Newroz kutlamaları sırasında ve sonrasında aralıksız olarak evler basıldı. 20 Mart–1 Nisan tarihleri arasında gözaltına alınanların sayısı 1064'e ulaşırken, en az 194 kişinin tutuklandığı basına yansıdı.

Diğer yandan örgütün halkı her fırsatta çatışmalara davet etmesi de olayların büyümesinin diğer nedeniydi. İki tarafın da bu çatışmacı tavrı bölgede sürekli tansiyonun yükselmesine ve kan dökülmesine neden olmakta. Olaylarda devletin kusuru yanında göstericilerin halka zarar veren taşlama ve kundaklama eylemleri de asla kabul edilemez. Özellikle provokatif kimi eylemlerin tasvip edilmesi söz konusu olamaz. Bu bağlamda Yüksekova'daki olaylarda gösterici grubun Mustazaf-Der temsilciliğine saldırması provokatif bir saldırı olarak toplantı ve gösteri özgürlüğü ile bağdaşmamaktadır.   

İktidar Partisine Yargı Darbesi

Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından Kasım 2007'de "devletin bağımsızlığına, ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğüne aykırılık"  teşkil ettiği iddiasıyla DTP hakkında açılan kapatma davasına iktidar partisinin kapatılması davası da eklendi.  Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Abdurrahman Yalçınkaya, "laikliğe aykırı eylemlerin odağı haline geldiği" iddiasıyla AK Partinin temelli kapatılması ve Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ve Başbakan Recep Tayip Erdoğan dahil tüm AK Parti yöneticilerine 5 yıllık siyaset yasağı getirilmesi" istemiyle Anayasa Mahkemesine başvurdu. Anayasa Mahkemesi Yargıtay Başsavcılığı tarafından AK Parti hakkındaki iddianameyi oy çokluğu ile kabul etti. İddianameye Abdullah Gül'ün cumhurbaşkanı olmadan önceki tutum ve davranışları gerekçe gösterilerek dahil edilmesi hukuk skandalı olarak tarihe geçti.

Yargıtay cumhuriyet başsavcısının, iktidarda olan, son seçimde her iki seçmenden birinin oyunu alan bir partiyi kapatmayı amaçlayan iddianamesi, rejimin darbe geleneğinin bir devamıdır. Davanın, Ergenekon örgütüne karşı başlatılan geniş çaplı operasyonun ardından açılması ve iddianamenin mahkemeye sunulmadan iki önce bir Ergenekoncunun bilgisayarına kaydedildiğinin ortaya çıkması akla davanın Ergenekoncuların karşı hamlesi olduğu iddialarını gündeme getirdi. Diğer yandan iddianame başörtüsü ve İslami değerlere saygıyı cezalandırmayı talep etmektedir. Kapatma davası alelade bir parti kapatma davasından öte hedefe İslami değerlerin konulduğu bir davadır. AK Parti her ne kadar İslami değerlerin ve taleplerin hiçbir şekilde temsilcisi değilse de son tahlilde sistemin bu parti üzerinden İslami değerleri cezalandırmak istediği rahatlıkla söylenebilir.

İhlal Bilançosu:

YAŞAM HAKKI

Deniz'i Polis Döve Döve Mi Öldürdü?

Otopsi tanıkları doğruladı. Van'ın Erciş İlçesi'nde 5 Martta yapılan '8 Mart Dünya Kadınlar Günü' etkinliği sırasında yaşamını yitiren Mehmet Deniz'in "kafaya gelen kesici sert darbeler sonucunda" öldüğü otopsi raporu ile belgelendi. (Taraf -10 Mart 08 )

Tuzla Tersanesi'nde yine ölüm var!

Tuzla tersanelerinde iş kazaları nedeniyle yaşanan işçi ölümleri durmuyor. Tuzla Sinan Denizcilik adlı bir taşeron firmada 13 Mart'ta yaşanan bir kazada yaralanarak hastaneye kaldırılan Yüksel Özdemir adlı işçi önceki gün hayatını kaybetti. (haksözhaber – 29 Mart 08)

Newroz'a Müdahale Bilançosu: 3 Ölü…

Van'da 22 Mart günü gerçekleştirilen Newroz kutlamaları sırasında kafasından silahla ağır yaralanan Ramazan Dal isimli genç tedavi gördüğü Van Araştırma Hastanesi'nde yaşamını yitirdi. Dal'ın ölümü ile polis saldırılarında yaşamını yitirenlerin sayısı 3'e yükseldi. Saldırılar sırasında Yüksekova'da 20 yaşındaki İkbal Yaşar ile Van'da 35 yaşındaki Zeki Erinç polis saldırısında hayatını kaybetmişti. (DİHA – 31 Mart 08)

SİVİL TOPLUM VE SİYASİ PARTİLERE YÖNELİK BASKILAR

İHD'li Aktivist Hapiste

2003'te Bingöl'de beş köylünün kimliği belirsiz şahıslarca öldürülmesini araştıran insan hakları heyetinin üyesi olan Rıdvan Kızgın, bu araştırma nedeniyle iki yıl altı ay hapis cezasına mahkûm oldu. (gaphaber – 04 Mart 08 )

AK Parti'ye Kapatma Davası Açıldı!

Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı, AK Parti'nin laikliğe aykırı eylemlerin odağı haline geldiği iddiasıyla Anayasa Mahkemesi'ne dava açtı. (haksözhaber – 15 Mart 08)

Ak Parti Başkale İlçe Binası Kundaklandı 

Van'ın Başkale İlçesi'nde AKP İlçe binası kundaklandı. Parti binasının bir bölümü zarar görürken, polis soruşturma başlattı. (ANF – 17 Mart 08 )

Mustazaf-Der Temsilciğine Provokatif Saldırı

Yüksekova ilçesinde Mustazaf-Der Temsilciğine 40 kişilik bir grup saldırıp, içeride bulunan dernek temsilcisi Abdullatif Durna'yı darp edip tehdit etti. (İLKHA – 25 Mart 08)

Sendikacılara Hapis Cezası 

Limter-İş Sendikası Genel Başkanı Cem Dinç ve Genel Sekreteri Kamber Saygılı, Desan direnişi nedeniyle açılan davada 1,5 yıl hapis cezasına çarptırıldı. (ANF – 28 Mart 08)

İLKAV Kapatma Davası Sürüyor...

Vakıflar Genel Müdürlüğünce İlmi ve Kültürel Araştırmalar Vakfı hakkında açılan kapatma davası sürüyor. "Resmi İdeoloji Kıskacında Eğitim Sistemi ve Din Eğitimi" panelinde yapılan konuşmalarda "laik eğitim sistemine ve resmi ideoloji olan Kemalizme yönelik ağır eleştiriler" yapıldığı iddiasıyla İLKAV hakkında açılan kapatma davasının 7. duruşması 27 Mart 2008 günü Ankara 26. Asliye Hukuk Mahkemesi'nde yapıldı. Duruşma 09.09.2008 tarihine ertelendi. (haksözhaber – 28 Mart 08)

Anayasa Mahkemesi Kapatma Davasını Kabul Etti

Anayasa Mahkemesi, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nın AK Parti'nin kapatılması istemiyle hazırladığı iddianameyi oybirliğiyle kabul etti. Davaya Cumhurbaşkanı Abdullah Gül de dahil edildi. (haksözhaber – 31 Mart 08)

İŞKENCE VE KÖTÜ MUAMELE

Batman Milletvekiline Polis Saldırısı

DTP Batman Milletvekili Bengi Yıldız, Batman'da Cuma ve Pazar günleri yaşanan 15 Şubat olaylarında polisler tarafından dövüldüğünü iddia etti.(gaphaber - 01 Mart 08 )

Bir İşkence İddiası: Polis Zorla İdrar İçirdi

Gebze'nin Darıca ilçesinde ablalarının kavgasını ayırmaya çalışan kardeşlerden biri polis tarafından 'idrar içmeye' zorlandığını öne sürdü. Onunla birlikte polisin müdahalesine maruz kalan kardeşleri de işkence gördüklerini söyledi. (Radikal - 12 Mart 08)

Dövüldü, Parasına El Konuldu, Sınırdışı Ediliyor   

İstanbul Zeytinburnu'nda kuyumcudan çıktığı sırada polislerin feci şekilde döverek zorla polis otosuna bindirdikten sonra 4 bin dolarına el koyduğu Afganistan asıllı İran vatandaşı Muhammed Hüseyin Bakırköy Savcılığı'nda ifade verdi. Muhammed Hüseyin'in pasaportu yırtık olduğu için gözaltında tutulduğu ve işlemleri tamamlandıktan sonra sınır dışı edileceği öğrenildi. (Birgün - 14 Mart 08)

Vatansever Polis İşbaşında: Midye Yerine Dayak Yedi

Hamile eşine ilaç almak için gece yarısı dışarı çıkan Ercan Dalkılıç adlı vatandaş, seyyar satıcılardan 'vergisi ödenmeyen midyeleri' yediği gerekçesiyle 4 sivil polis tarafından sokak ortasında feci şekilde dövüldüğünü iddia etti. (Birgün - 18 Mart 08)

Polis, Avukatı Dövdü

8 Mart 2008 tarihinde, İstanbul Saraçhane'den Aksaray'a doğru yürürken, bir sivil polis tarafından hiç bir sebep gösterilmeden durdurulan avukat Veysi Babat, avukat kartını göstermesine ve neden sormasına rağmen kolundan zorla tutularak başka sivil polislerin ve üniformalı polislerin bulundu bir köşeye götürülerek dövüldüğünü söyledi. (Birgün - 22 Mart 08)

Polisin Tüm Yöntemleri Kullandığı Newroz'daki Yaralı Bilançosu

Newroz kutlamalarında sadece silahlar kullanılmadı. Özel timler, robokoplar, panzerler, gaz bombaları, su konteynırları, helikopterler, uçaklar (Diyarbakır Newroz'unda olduğu gibi), coplar, sopalar, sapanlar ve tekmeler kullanıldı. Kutlamalarda açılan ateş ile 20'den fazla kişi yaralanırken, toplam yaralı sayısı 100'ü geçti. (DİHA – 25 Mart 08)

16 Yaşındaki Lise Öğrencisine Polisten İşkence 

Antalya'da 16 yaşındaki Eylem Yıldız, polis olduğunu söyleyen 2 kişi tarafından zorla bir otomobile bindirilip kaçırıldığını ve işkence gördüğünü söyledi. (ANF – 27 Mart 08 )

Türk Polisi Nasıl Kol Kırar?

İnternette yayınlanan bir görüntüde Van ve Hakkari'deki Nevroz gösterilerinde polisin sert tavrı bir kez daha belgelendi. Görüntü Hakkari'de 15 yaşındaki bir çocuğun kolunun sivil polisler tarafından kamera karşısında kırarcasına büküldüğünü gösteriyor. (haksözhaber – 28 Mart 08)

 

İNANÇ ÖZGÜRLÜĞÜ

Danıştay: YÖK Başkanı'nın Türban Yazısı Hukuka Aykırı

Danıştay, Özcan'ın rektörlere yolladığı 'Türbanlıları derse alın' talimatını hukuksuz buldu. Gerekçe: Yetki Özcan'ın değil, YÖK Genel Kurulu'nun. (Radikal - 12 Mart 08)

İlaç Fabrikası Okul Gezisinde Başörtülü Veliyi İçeri Almadı

Otistik oğlunun okuduğu okulun, Abdi İbrahim adlı ilaç fabrikasına düzenlediği geziye 'katılmak zorunda' olan anne Hatice Ünsal, başörtülü olduğu gerekçesiyle fabrikaya sokulmadığını ifade etti. (Samanyolu – 05 Mart 08)

CHP'nin 'Başörtüsü' Başvurusu Kabul Edildi

Anayasa Mahkemesi, üniversitelerde başörtüsünün serbest bırakılmasına yönelik Anayasa değişikliğinin iptali için CHP ve DSP'nin açtığı davayı kabul etti. (Samanyolu – 06 Mart 08)

Kemalist Medyanın Kışkırtma ve İhbarları Sürüyor:

Üniversitede Kara Çarşaflı Eylem

Selçuk Üniversitesi'nde bir grup öğrenci, dün türbanla derse alınmamalarını protesto etti. Grupta kıyafeti kara çarşafı andıran bir kız da vardı. Görüntüler medyaya yansıyınca bir açaklama yapan Rektörlük "Bu kişi Diş Hekimliği Fakültesi'ne hastayı ziyaretine gelmiş. Türbanlıların eylemini görünce de destek için onların yanına gitmiş" dedi. Selçuk Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Süleyman Okudan'ın bugün konuyla ilgili geniş kapsamlı bir basın toplantısı düzenleyeceği açıklandı. (Radikal - 18 Mart 08)

Bu Gidişata Dikkat! Türkiye Denizli Olmasın

Bakanlığın 'Atatürk Evi' ve müzedeki iki memurdan biri türbanlı. Lise pansiyonlarında türbanlılar var. Liselilere 'Yaratılış' CD'leri izlettiriliyor. İçki ruhsatı verilmiyor... (Radikal – 24 Mart 08)

Radikal'in "Ilımlı İslam" Haberine Yalanlama (haberin tekzibi)

Radikal gazetesinin, 'Bu gidişata dikkat! Türkiye Denizli olmasın' başlığıyla manşetten verdiği haberdeki olayın çarpıtıldığı ortaya çıktı. Şehrin yöneticileri ve sivil toplum kuruluşları, haberde yer alan konuların 'çarpıtma' ve 'yalan' olduğunu söyleyerek tepki gösterdi. (Zaman - 24 Mart 08)

Kars Valiliği Toplantıda Harem-Selamlık

Kars Valisi Mehmet Ufuk Erden'in de izlediği konferans, harem-selamlık düzende yapıldı…

(Radikal - 24 Mart 08)

Türban Faturası Özcan'ın Korumasına

YÖK Başkanı Özcan ile görüşmek isteyen türbanlı öğrencileri 'mevzuat gereği' içeri almayan koruma, bir haftada işinden oldu. Koruma Akpolat'ın, Özcan'ın isteğiyle görevden alındığı belirtildi. (Radikal - 25 Mart 08)

Denizli'de Bu Kez Şeriatçı Kitap

Son dönemlerde İslami faaliyetlerin artış gösterdiği belirtilen Denizli'de şimdide camilerde dağıtılan ilahi kitabı ortalığı karıştırdı. Ev kadını Fatma Durmuş'un yazdığı, 10 bin adet basılan ve camilerde ücretsiz dağıtıldığı iddia edilen 'İlahilerle Hakka Çağrı' kitabında Başbakan Tayyip Erdoğan'a karşı gelmenin Allah'a karşı gelmekle aynı anlamı taşıdığı belirtiliyor. CHP'liler kitapla ilgili suç duyurusunda bulunurken savcılık soruşturma başlattı. (Radikal - 28 Mart 08)

Cuma Namazı Semineri Bitirdi

Memurlar cuma namazına gitmek isteyince Eskişehir Valiliği'nce düzenlenen 'Bilgi Edinme Hakkı Kanunu' konulu seminer erken bitirildi. (Radikal - 29 Mart 08)

DÜŞÜNCEYİ İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ

Pınar Selek'e Müebbet Hapis İstemi 

Mısır Çarşısı patlamasından sorumlu tutulan Sosyolog Pınar Selek'in müebbet hapsi istendi. İstanbul 12. Ağır Ceza Mahkemesi'nde görülen davada, esas hakkındaki mütaalasını açıklayan Savcı, Selek'i ülke topraklarını ayırmaya çalışmak suçundan ömür boyu hapis cezası ile cezalandırılmasını talep etti. (ANF – 05 Mart 08 )

53 DTP'li Başkana 2 Yıl Hapis İstemi

Roj TV'nin kapatılmaması için Danimarka Başbakanı'na mektup yazdıkları için haklarında "suç ve suçluyu övmek" suçundan dava açılan belediye başkanlarının 53'ü hakkında 2 yıl hapis cezası istendi. Mahkemeye mütalaa veren savcı, başkanların seçme ve seçilme haklarından mahrum bırakılmasını da talep etti. (Kurdish-info – 11 Mart 08 )

Sen Misin Deniz Gezmiş Diyen!

1960'lı yıllarda Türkiye'de gelişen gençlik hareketinin liderlerinden, Deniz Gezmiş eski milletvekili Mahmut Alınak hakkında dava açılmasına neden oldu. Kars'taki Süleyman Demirel Caddesi'ne 'Deniz Gezmiş'in isminin verilmesini isteyen Alınak'a 'suç ve suçluyu övmekte'ten dava açılması istendi. (Radikal - 12 Mart 08)

Baydemir'e 300 Yıl Hapis İsteniyor 

Osman Baydemir Diyarbakır Büyükşehir Belediye Başkanlığını sürdürdüğü 4 yıl boyunca açılan davalarla hakkında yaklaşık 3 yüz yılı aşkın hapis cezası isteniyor. (ANF – 13 Mart 08)

Cezaevi Operasyonları'na "Katliam" Demeye 301 Davası

Cezaevi Operasyonları konulu panelin duyuru metninde "ölüm orucu direnişi" ve "katliam"dan söz edildiği için Eskişehir'de aktivistlere dava açıldı. (bianet - 14 Mart 08)

Dink'in Avukatına Dava   

Öldürülen gazeteci Hrant Dink'in ailesinin avukatlarından Erdal Doğan hakkında, cinayet zanlısı O.S'nin yaşı konusunda basına yaptığı açıklama nedeniyle inceleme başlatıldı. Doğan hakkında, Dink'in öldürülmesine ilişkin halen tutuklu bulunan O.S'nin yaşının tespiti amacıyla Adli Tıp Kurumu'nca hazırlanan rapor konusunda basına açıklamalarda bulunduğu gerekçesiyle Sultanahmet'teki İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı'na suç duyurusunda bulunuldu. (Birgün - 15 Mart 08)

JİTEM'in İtiraflarını Anlatan Kitaba Ceza 

JİTEM eski üyesi Abdülkadir Aygan'ın itiraflarını konu alan "İtirafçı: Bir JİTEM'ci Anlattı" isimli kitaba ceza geldi. İstanbul 11. Ağır Ceza Mahkemesi, kitapta kamu görevlilerinin hedef gösterildiğini iddia ederek yayıncı Fatih Taş'a 400 YTL para cezası verdi. (ANF–15 Mart 08)

"Rejimde Asker Etkisi"ni Eleştiren Keskin'e 301'den Ceza

İnsan hakları aktivisti Eren Keskin, Danıştay saldırısını yorumladığı demeci nedeniyle 6 ay 20 gün hapse mahkum oldu. (bianet - 21 Mart 08)

KÜRT SORUNU

Bingöl'de 'W' Soruşturması 

DTP Bingöl eski İl Başkanı Mehmet Emin Acar hakkında 2007 Newroz'unda alanda asılan bir pankartta 'w' harfi kullanıldığı gerekçesiyle soruşturma başlatıldı. (haberdiyarbakir – 05 Mart 08 )

Valilik 'W' ile 'O'yu yasakladı

Osmaniye Newroz Tertip Komitesi'nin Newroz kutlamaları için yaptığı başvuruda Valilik, Newroz kelimesinde kullanılan 'O' ve 'W' harflerinin çıkarılmasını istedi. (kurdish-info – 10 Mart 08 )

Gün Radyo'da Çalınan 'Berîtana Min' Şarkısına Ceza 

Diyarbakır 4. Ağır Ceza Mahkemesi'nde yargılanan Gün Radyo Tv Genel Yayın Yönetmeni Diren Keser radyo da gün içinde çaldığı 'Beritana Min' şarkısı nedeniyle 16 bin YTL para cezasına çarptırıldı. (ANF – 13 Mart 08 )

Demirbaş Kürtçeden Dolayı Yargılandı 

Sur Belediye Başkanı Abdullah Demirbaş da Türkçe-Kürtçe "organ bağışı broşürü" yayımlamaktan yargılandı.  (ANF – 14 Mart 08 )

Baydemir'e Yine Kürtçe Davası   

Diyarbakır Büyükşehir Belediye Başkanı Osman Baydemir ve iki personeli hakkında, içinde Türkçe ve Kürtçe öyküler bulunan, "Büyükşehir Belediyesi Öykü Seçkisi" isimli kitabı bastırıp dağıttıkları için dava açıldı. (Birgün - 14 Mart 08)

Kürtçe Mahalle İsmine Valilik Vetosu

Suruç İlçe Belediyesi'nin iki mahalleye vermek istediği Kürtçe isimler için yaptığı başvuru Urfa Valiliği'nce veto edildi. DTP'li Suruç Belediyesi, yeni mahallelere `Berazi' ve `Pirsus' isimlerinin verilmesini oy birliğiyle kabul ederek geri adım atmayacağını bildirdi. (gaphaber -15 Mart 08 )

CEZAEVLERİ

F Tipinde 'Dilekçe' İşkencesi 

Tutuklu ve hükümlülerin her türlü insani isteminin dilekçeye bağlandığı F tipi cezaevlerinde, dilekçelerin gerekleri de yerine getirilmiyor. Cezaevi yönetimleri dilekçeleri, gerekli makamlara ulaştırmadan kaybediyor. Kaybedilmekten kurtulan dilekçeler ise "ret" yanıtıyla tutuklulara geri dönüyor.  (ANF – 14 Mart 08 )

Cezaevinde Kadın Tutukluya Tedavi Engelli 

Sincan Kadın Kapalı Cezaevi'nde tutuklu bulunan Resmiye Vatansever ölüme terk edildi. İç guatr hastalığı olan Vatansever'in göğüs ve koltukaltlarında kistler bulunuyor. Arkadaşlarının yardımı olmadan tek başına revire gidemeyecek hale gelen Vatansever'e cezaevi doktorları ise, "senin rahatsızlığın psikolojik" diyerek tedavisini yapmıyor. (ANF – 17 Mart 08)

F Tipi'nde 'Zehirli Yemek' İddiası   

İHD Ankara Şubesi Yürütme Kurulu Üyesi M. Ali Tosun, "Sincan F Tipi Cezaevi'nde mahkûmların verilen yemekler nedeniyle iki defa zehirlendiklerini öğrendik. Bu konuda soruşturma açılmasını istiyoruz" dedi. (Birgün - 10 Mart 08)

ADİL YARGILANMA HAKKI VE CEZASIZLIK

Karakoldan Öğrenciye: Üsteleme Ortam Gergin

Yozgat'ta ülkücüler tarafından saldırıya uğrayan üniversite öğrencisi, suç duyurusuna bulunmak üzere gittiği karakolda, "Zaten ortam gergin daha fazla üstelemeyin" denilerek geri çevrildi. (Evrensel - 01 Mart 08)

Raporlu, Belgeli İşkenceyi Savcı Örtbas Etti 

Afişleme yaptıkları için gözaltına alınan Ramazan Oral ve İbrahim Halil Ötkün, 4 gün kaldıkları gözaltında işkence gördüler. İşkence, raporlarla belgelendi. Avukat, "işkenceci polisler soruşturulsun" dedi. Ancak savcı işkence izlerinin kovalamaca sırasında yaşandığını iddia etti, polislere soruşturma açılmasını ise reddetti. Fakat savcı kendisini yalanlayan gözaltı tutanağını unutmuştu. (ANF – 17 Mart 08 )

Ergenekon'a Büyük Gözaltı 

Ergenekon soruşturması kapsamında Cumhuriyet Gazetesi başyazarı İlhan Selçuk, İşçi Partisi Genel Başkanı Doğu Perinçek, İstanbul Üniversitesi eski Rektörü Kemal Alemdaroğlu ile bazı işadamları gözaltına alındı. (Taraf – 21 Mart 08)

Çölaşan'ın Nadire Mater'e Saldırıları Yargıtay'da "Eleştiri" Olup Çıktı

Yargıtay Hukuk Kurulu Çölaşan'ın Mater'i hedef gösteren yazılarını eleştiri sınırı içinde görüp tazminat davasını reddederken, yedi yıl önce yine Yargıtay'ın akladığı Mehmedin Kitabı'nı yeniden yargılamaya kalkıştı. Mater AİHM'ye gidiyor. (bianet - 27 Mart 08)

 "Başbakan'a Sadist Demek Hakaret Değil"

Nadire Mater'e hakareti hoşgören Yargıtay; Tuncay Tuncay Özkan'ın Başbakan'a "Sadist misin, mazoşist mi?" sözünü de hakaret saymadı. (haksözhaber – 27 Mart 08)

"Hakkari'de 13 Çocuk Tutuklandı, Avukatlar Görüşemiyor"

İHD'den Timur Newroz gösterileri sonrasında 13 çocuğun tutuklandığını, Baro ve İHD'den avukatlarla görüşemediklerini söyledi. "Polislerin kolunu kırdığı iddia edilen çocuğun doktor muayenesinde yine polisler vardı. Avukatlar alınmadı." (bianet - 28 Mart 08)

Yüzü Parçalanan Çocuğa Örgüt Davası!

Diyarbakır'da 28 Mart 2006 olayları zamanı… İki yıl önce bugün, 29 Mart günü okuldan eve giderken polisin attığı gaz fişeği, 13 yaşındaki A.Y'nin yüzüne geldi ve burnu parçalandı… Bir hafta hastanede yattı. Yarasının iyileşmesi haftalar sürdü. Ortaokul öğrencisiydi daha. Suç duyurusunda bulundular, takipsizlik kararı verildi. Ancak asıl trajik olan kendisi hakkında "örgüt üyeliği ve yardım, yataklıktan" dava açılması oldu. Bugün 15 yaşında ama yaşı kadar hapis cezası ile 15 yıl ile yargılanıyor. (Evrensel - 30 Mart 08)

BASIN VE HABER ALMA ÖZGÜRLÜĞÜ

Batmanlı Gazeteciye 301'den Dava Açıldı   

Batman Valiliği İnsan Hakları Kurulu Üyesi gazeteci M. Kemal Çelik hakkında Batman 2. Asliye Ceza Mahkemesince, TCK'nin 301. maddesinin 2. bendi gereğince ''Türkiye Cumhuriyeti Hükümetini, Devletin yargı organlarını, askeri veya emniyet teşkilatını alenen aşağılamak'' suçundan dava açıldı. (Birgün - 08 Mart 08)

Youtube'a Bir Yasak Daha 

Video paylaşım sitesi youtube'a erişim, Atatürk'e hakaret içeren görüntüler nedeniyle Ankara 1. Sulh Ceza Mahkemesi'nin kararıyla engellendi. (Zaman 13 Mart 08)

Gündem ve DİHA Muhabirlerine Ceza Yağdı

Gündem Gazetesi Mersin Temsilciliği'ne yapılan baskından gözaltına alınarak tutuklanan muhabirlerimiz Ali Buluş, Mehmet Karaaslan ve Gündem Gazetesi Mersin Temsilcisi Bayram Parlak 'Örgüt üyesi olmak' ve 'Örgüte üye olmamakla birlikte bilerek ve isteyerek yardım etmek' suçlamaları ile 6'şar yıl 3'er ay hapis cezasına çarptırıldı. (Gündem – 17 Mart 08 )

Öcalan Haberi ve Karasu Röportajına Bir Ay Yayın Durdurma

Mahkeme, PKK yöneticisi Karasu'nun "Newroz" röportajını ve Öcalan'ın hapisten verdiği mesajı yayımlayan Haftaya Bakış gazetesine bir ay kapatma cezası verdi. (bianet - 21 Mart 08)

Şamil Tayyar da İfade Verdi

Bu arada Star Gazetesi Ankara Temsilcisi Şamil Tayyar da "Operasyon Ergenekon" adlı kitabında yer alan bazı bilgi ve belgelerle İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı'nca yürütülen "Ergenekon soruşturması" kapsamındaki "gizlilik ve yayın yasağını" ihlal ettiği iddiasıyla talimatla ifade verdi. (cnntürk – 27 Mart 08 )

Taraf Muhabiri Gözaltına Alındı

Ergenekon çetesine yönelik operasyonlar çerçevesinde İşçi Partisi binasında yapılan aramada Yargıtay binasına ait krokinin bulunduğunu ortaya çıkaran Taraf Gazetesi muhabiri Soner Arıkanoğlu gözaltına alındı. (haksözhaber – 28 Mart 2008)

Azadiya Welat Gazetesi Çalışanları Gözaltına Alındı 

Azadiya Welat Gazetesi Mersin Temsilcisi Cabbar Karabeğ ile çalışanları Fırat Demir ve Yusuf Kutlu Demirtaş gözaltına alındı… (ANF – 28 Mart 08 )

Vakit'e, 'Hedef Gösterme' Cezası   

Türk Silahlı Kuvvetleri'nde görev yapan bazı generalleri 'terör örgütlerine hedef gösterdikleri' iddiasıyla yargılanan Anadolu'da Vakit gazetesi sahibi Nuri Aykon ile Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Harun Aksoy, 20'şer bin YTL adli para cezasına çarptırıldı. (Yeni Şafak - 28 Mart 08)

TOPLANTI VE GÖSTERİ ÖZGÜRLÜĞÜ

Emekli İmam Tutuklandı…

25 Şubatta, Diyarbakır'da DTP'nin gösterisinde elinde Kur'an-ı Kerim ile açıklama yapan emekli imam Muhittin Eryılmaz çıkarıldığı savcılıkça tutuklanarak cezaevine gönderildi. (Diyarbakır Söz -  02 Mart 08)

Nusaybin'de Polis Saldırısı, 8 Kişi Yaralandı 

Mardin'in Nusaybin İlçesi'nde yapılan Newroz kutlamaları sonrası yürüyüş yapan yüzlerce kişiye polis panzer, gaz bombaları ve silahla müdahale etti. Çıkan olaylarda biri kurşunla ağır olmak üzere 8 kişi yaralandı. (ANF – 21 Mart 08 )

Van ve Hakkâri'de Polis Terörü 

Van ve Hakkâri'de düzenlenen Newroz kutlamalarına Türk polisinin panzer, gaz bombaları ve silahlarla saldırması sonucu çok sayıda kişi yaralandı. İtalyan heyet ve DTP milletvekilleri darp edildi. (ANF – 22 Mart 08 )

Yüksekova'da Polisler Halka Saldırdı 

Hakkâri'nin Yüksekova İlçesi'nde Newroz kutlamasına izin verilmemesi üzerine 15 bin kişi DTP binası önünde toplandı. Polisler burada kutlama yapan kitleye panzer, gaz bombaları ve coplarla saldırması sonucu kent savaş alanına döndü. (ANF – 23 Mart 08 )

12 Günlük Newroz Bilançosu: 200 Tutuklama ve 1000 Gözaltı

Newroz kutlamaları sırasında Türk polisinin aralıksız devam eden baskınlarında gözaltına alınanların sayısı 1064'e ulaştı, yaklaşık 200 kişi de tutuklandı. 20 Mart–1 Nisan tarihleri arasında gözaltına alınanların sayısı 1064'e ulaşırken, en az 194 kişi tutuklandı. ANF kayıtlarına göre 20–26 Mart tarihleri arasında 869 kişi gözaltına alınmış, 126 kişi de tutuklanmıştı. (DİHA – 31 Mart 08)

EĞİTİM HAKKI

Irkçılık Üniversitede!..

Hakkari, Çukurcalı Zehra Tunç, çabalayıp kazandığı Öğrenci Seçme Sınavıyla yerleştiği Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi'nde ayrımcılığa maruz kalması sebebiyle eğitimini bırakmak zorunda kaldı. (yuksekovahaber - 05 Mart 08 )

Güvenlik: Kafana Sıkarım Lan!

Soruşturmaları ve okuldan uzaklaştırmaları protesto eden öğrencileri okulun özel güvenlik görevlisi tehdit ederek "Kafanıza sıkarım lan" diye tehdit etti. Yıldız Teknik Üniversitesi ana çıkış kapısı önünde bir araya gelen Genç Sen üyesi öğrenciler, 'güvenlik görevlilerine hakarette bulunmak, rencide etmek' suçlamasıyla okuldan uzaklaştırılan Ulaş Filiz, Tuncay Karaca ve Hasan Selim Gören adlı arkadaşlarına destek vermek için açıklama yaptılar. (Evrensel - 08 Mart 2008)

Yurtları da F Tipine Çevirdiler

Akdeniz Üniversitesi Kredi ve Yurtlar Kurumunda kalan öğrenciler yurtlarına parmak izi okutarak girecekler. Uygulama sadece Antalya'da değil Türkiye genelinde tüm YURT-KUR yurtlarında hayata geçirilecek. Uygulamanın gerekçesi ise hâlâ açıklanmadı. Yurtlarda yemek yerken, bulaşıkları verirken hatta kantinden bir şey almak için bile dakikalarca sıra bekleyen öğrenciler, artık yurda giriş çıkışlarda da parmak izi okutmak için sıraya girecek. Parmak izi uygulaması ile denetleme, yurtların bir bakıma F Tipi cezaevlerine çevrilmesi anlamına gelecek. (Evrensel - 6 Mart 08)

Öğrencilere Satırlı Saldırı

Çukurova Üniversitesi'nde İşçi Partisi'nin gençlik örgütlenmesi olduğu söylenen Türkiye Gençlik Birliği üyesi bir grup, bildiri dağıtmalarına müdahale eden öğrencilere demir çubuk ve döner bıçakları ile saldırdı. Merkez kampusu yemekhanesi önünde meydana gelen olayın ardından biri ağır dört öğrenci yaralandı. Yaralanan öğrenciler Balcalı Tıp Fakültesi Hastanesi'ne kaldırıldı. (Evrensel - 08 Mart 08)

Uludağ Üniversitesi'nde Ülkücü Saldırı: 60 Gözaltı   

Uludağ Üniversitesi Görükle yerleşkesinde önceki gün karşıt görüşlü öğrenci grupları arasında çıkan kavgada 60 öğrenci gözaltına alındı. Olaylarla ilgili Uludağ Üniversitesi'nde soruşturma başlatıldı. Olaylar sırasında atılan taşların isabet ettiği 7 güvenlik görevlisi ile 13 öğrenci yaralandı. Yaralıların durumunun ağır olmadığı öğrenildi. Sol görüşlü iki öğrenciyi darp ederek olayların çıkmasına neden olan ve ülkücü oldukları belirtilen kişilerin kimlikleri de belirlendi, bu kişilerin arandığı bildiriliyor. (Birgün - 11 Mart 08)

Üniversitede Özel Güvenlik Terörü

Abant İzzet Baysal Üniversitesi'nde, Irak'ın işgalini protesto eden öğrencilere, güvenlik görevlileri ve jandarmanın gösterdiği şiddet Irak'ta yaşananları aratmadı. Yurtsever Cephe üyesi 30 öğrenci, kampüste Irak'ın işgalinin beşinci yılı nedeniyle açıklama yapmak istedi. Dağılmaları için uyarılan öğrenciler slogan atınca özel güvenlik görevlileri tekme - tokat saldırdı. Yere yatırdıkları öğrencilere vurmaya devam etti. Öğrenciler ellerindeki sopalarla direnmeye çalışınca jandarma cop ve tüfek dipçiklerini kullanarak öğrencileri dövdü. 15 öğrenci gözaltına aldı. (Radikal - 21 Mart 08)

ODTÜ'de Kızıldere Afişine Gözaltı

ODTÜ'de 30 Mart Kızıldere Katliamı hakkında afiş astığı ileri sürülen üç öğrenci gözaltına alındı. ÖDP üniversitelerde artan baskı ve şiddeti kınadı. (bianet 28 Mart 08)

MİLİTER UYGULAMALAR

Hakkâri'de İki Bölge Daha İnsansızlaştırıldı

Hakkâri Valiliği tarafından yapılan açıklamada, Yüksekova/İkiyaka ve Şırnak/Beytüşşebap doğusu ile Hakkâri il merkezi arasında kalan bölgenin 11 Mart -11 Haziran 2008 tarihleri arasında geçici güvenlik bölgesi olarak ilan edildiği, vatandaşların can ve mal güvenliği açısından bölgelere girişlerinin yasaklandığı bildirildi. (kurdish-info – 11 Mart 08)

Şemdinli Duruşmasında Seferi Yılmaz Tehdit Edildi 

Kamuoyunda ikinci 'Susurluk vakası' olarak adlandırılan Şemdinli Davası'nın Van Askeri Mahkemesi'nde görülen ikinci duruşmasına müdahil avukatlar katılmadı. Tanık olarak dinlenen Umut Kitapevi'nin sahibi Seferi Yılmaz duruşmada mahkeme heyeti başkanı Hakim Yarbay Savrul tarafından tehdit edildi. (ANF – 14 Mart 08)

Vicdani Retçi İsmail Saygı Gözaltında

Saygı, yolda yapılan kimlik araması sırasında gözaltına alındı. Askerliğinin yedinci ayında vicdani reddini açıklayan Saygı'nın Kars Kağızman'daki birliğine gönderilmesi bekleniyor. (bianet - 17 Mart 08)

Yüksekova'da Polis Zorbalığı

Hakkâri'nin Yüksekova ilçesinde polisle esnaf arasında gerginlik yaşandı. Çevredekilerin verdiği bilgiye göre Yüksekova Güngör Caddesi üzerinde bulunan Tuna İş Merkezinde tuvalet ihtiyacını gidermek isteyen bir polis memuru tuvaletin kapısını kapatmayınca iş merkezinde kundura dükkânı bulunan Seyfettin Kartal'ın tepkisiyle karşılaştı. Çıkan olaylarda 2 kişi yaralandı 1 kişi gözaltına alındı. (bianet - 18 Mart 2008)

Ergenekon Savcısına Baskı Başladı

Başbakan Erdoğan, "Türkiye çetelerden arınacak" derken, Adalet Bakanı M. Ali Şahin'in talimatıyla tam tersi yönde adım atıldı. Savcı Zekariya Öz Bakanlıktan gönderilen müfettişlerle baskı altına alındı. (haksözhaber – 21 Mart 08)

Yargıtay Vekillerin Cezaevine Girmesinin Önünü Açıyor

Yargıtay, Selahattin Demirtaş'ın seçilmeden önce Roj Tv'ye demeç verdiği için aldığı cezanın TCK değil TMY'den verilmesini istedi. Böylece erteleme kalkabilir, Demirtaş hapse girebilir. (bianet 25 Mart 08)

Ve Darbe Resmen Belgelendi!

Eski Deniz Kuvvetleri Komutanı Özden Örnek'in "bana ait değil" dediği ve Nokta'yı kapattıran "Darbe Günlükleri"nin, Örnek'in bilgisayarından elde edildiği kanıtlandı. (Taraf – 26 Mart 26)

Çocuklar da 301. Maddeyle Yargılanıyor

Adalet Bakanı Şahin, 2006 ve 2007'ye dair 301. madde istatistiklerini verirken açıkladı. 2006'da 12, 2007'nin ilk üç ayında iki çocuk Ceza Yasası'nın 301. maddesinden sanık oldu. (bianet - 27 Mart 08)

Ergenekon'dan Tehdit Alıyorum...

Yeni Şafak Gazetesi yazarı Ali Bayramoğlu, yazdığı yazılardan dolayı Ergenekon ve benzeri yapılardan tehdit aldığını açıkladı. (haksözhaber – 27 Mart 08)

İşkenceyle Yetinmediler   

Hakkari'de polisin kameralar önünde kolunu kırarcasına büktüğü 15 yaşındaki C.E., 'Devlet memuruna mukavemetten' tutuklandı. İHD Hakkâri Şubesi olayla ilgili suç duyurusunda bulundu. C.E.'nin kolunun tedavi edilip edilmediği konusunda ne ailesine ne de avukatlarına bilgi verilmedi. (Birgün - 29 Mart 08)

Astsubayın Evi Cephanelik Gibi!

Gaziosmanpaşa'da, Hasdal Hava Üs Tabur Komutanlığı'nda görevli astsubay Murat Z.'ye ait olduğu öğrenilen bir evde, mayınlar, işaret fişekleri, G-3 mermileri ve TNT kalıpları bulundu. (haksözhaber – 30 Mart 08) 

 

Özgür-Der Diyarbakır Şubesi

İnsan Hakları Komisyonu

Raporlar Haberleri

KİAP, Roboski (Ortasu) Raporunu Açıkladı
Özgür-Der Temmuz 2011 Hak İhlalleri Raporu
Özgür-Der Haziran 2011 Hak İhlalleri Raporu
Özgür-Der Mayıs 2011 Hak İhlalleri Raporu
Özgür-Der Nisan 2011 Hak İhlalleri Raporu