Aralık ayı da insan hakları ihlalleriyle dolu... İşte Özgür-Der Diyarbakır Şubesi'nin hazırlamış olduğu Kasım ayı hak ihlalleri raporu ve bilançosu:
GİRİŞ
İçinde insan hakları haftasını barındıran Aralık ayı, bu yıl da ihlallerin gölgesinde geçti. İnsan yaşamı başta olmak üzere, onuru, dili, din ve düşündüğünü ifade özgürlüğü gibi temel hakları, laik Kemalist devlet tarafından ihlal edildi.
Aralık ayında ihlallerin odağında Kürt dili vardı. Cezaevlerinde bulunan Kürt tutuklular başta olmak üzere, birçok Kürt, Kürtçe konuştuğu için ya soruşturmalık oldu ya da ırkçı saldırılara ve hakaretlere maruz kaldı.
İşkence ve kötü muamele uygulamaları da bu ay hız kesmedi. Art arda yaşanan sahte polis saldırıları ardından yetkililerin "polislere kimlik sorun" ikazına rağmen, polise kimlik soran da sormayan da bu ay polis şiddetine maruz kaldı.
Bu ay dikkat çeken ihlal başlıklarından biri de şüpheli ölümler. TSK'da ve cezaevlerinde devletin koruması altında olması gereken kişilerin şüpheli biçimde ölümlerinin araştırılması gerekiyor.
Türkiye'de bu gibi ihlallerin önüne bir türlü geçilememesinin en önemli nedenlerinden biri de birçok alanda işlenen suçların cezasız kalması. Kolluk kuvvetlerinin karıştığı işkence, kötü muamele hatta cinayetle ilgili devlet görevlilerinin korunması, sorunun örtbas edilemeye çalışılması sorunun devam etmesine yol açıyor.
Kürtçe Yasağı Devam Ediyor
Yetkililerin "Kürtçe yasak değil" ve YÖK'ün "üniversitelerde Kürdoloji bölümü açabiliriz" şeklindeki açıklamalarının yapıldığı, TRT Şeş'in yayına başladığı bir dönemde, Kürtçe eğitim taleplerine ve Kürtçe konuşmaya ceza yağdı.
Kürtçe televizyon yayına başlarken, Hacettepe Üniversitesi öğrencilerinin "Üniversitelerde anadilde eğitim olsun" talebiyle rektörlüğe verdikleri dilekçeler nedeniyle 6 öğrenciye toplam 35 yıl 6 ay hapis cezası verildi. Urfa E Tipi Kapalı Cezaevi'nde Kürtçe şarkı söyleyen 70 Kürt tutukluya 4 ay açık görüş cezası verildi. HAK-PAR'ın Ağrı İl Örgütünde yapılan açıklamanın ardından bildiriyi açık alanlarda halka dağıtmak için dışarı çıkan HAK-PAR'lılara emniyet yetkilileri bildirilere Kürtçe yazıldığı gerekçesiyle el koyarak Ağrı il başkanı Mehmet Yüce ile yöneticiler Zeynel Çiftçi, İsmail Çiftçi ve Resul Kızıldağ'ı gözaltına aldı. "Herne Pêş" (İleri) Marşı'nı okudukları gerekçesiyle 4 kişi tutuklandı. Şırnak'ın Uludere ilçesinde "Oramar" parçası savcılık tarafından yasaklandı. Hakkâri Devlet Hastanesi'nde Türkçe bilmeyen vatandaşa yardımcı olmak için Kürtçe konuşan Nazmi Yakın, özel hareket timleri tarafından darp edildi. Denizli Devlet Hastanesi ve Pamukkale Üniversitesi Hastanesi'nde sağlık raporu isteyen Safiye Özdemir ve kızı Makbule Timurtaş'a, Kürtçe konuştukları için rapor verilmedi. Diyarbakır Askeri Hastanesi'nde Kürtçe konuştukları gerekçesiyle, Nurettin Evset ile Medeni Aslan, tehdit edildi. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün Avrupa Parlamentosu'nda yaptığı konuşmada, Kürtçe üzerindeki baskıların kaldırılmasına örnek gösterdiği Kürtçe pankart ve afişlerle ilgili Diyarbakır Bağlar Belediye Başkanı Yurdusev Özsökmenler hakkında soruşturma başlatılması gibi komik bir durum yaşandı. Basına yansıyan trajikomik yasaklar ve cezalar silsilesi bunlarla da sınırlı kalmadı. Kürtçe bilmeyen Şükrü Erbaş'a, Kürtçe bilmeyen Şemsettin Kalay'a ve dört yıl önce yaşamını yitiren Hikmet Fidan'a, Kürtçe konuşmaktan ceza verildi.
Basına yansıyan yukarıdaki iddialar, devletin Kürt açılımına(!) kuşkuyla yaklaşmamıza neden olmakta. Diller ve renkler yüce Allah'ın önemli ayetlerindendir. İnsanların farklı renkte ve dilde yaratılması birbirlerini daha iyi tanımaları içindir. Bir zenginlik olarak algılanması gereken Kürt dilinin cezalandırılması ve yasaklanması ırkçı-faşizan devlet anlayışının tezahürüdür ve hiçbir şekilde kabul edilemez.
İnsan Yaşamı ve Onuru Cezaevlerinde Ayaklar Altında!
Cezaevlerinde tutuklu ve hükümlülerin temel insani sorunlarının çözümü bir yana; sorunlar artarak devam ediyor. Devletin ceza ve infaz politikasında pratikte olumlu yönde bir gelişme gözlenmiyor. Yeni İnfaz Kanunun, mahpusların haklarını koruma açısından yetersizliği hak ihlallerine davetiye çıkarıyor. "İşkenceye sıfır tolerans" söylemi ve meydana gelen ölüm vakalarından dolayı "özür" dilenmesi bile cezaevlerinde şüpheli ölüm vakaları, işkence ve onur kırıcı uygulamaların önüne geçmeye yetmiyor.
Geçen ay tutuklu bulunan zanlılara infaz memurlarının işkence yaptığı iddialarıyla gündeme gelen Ferizli L Tipi Cezaevi'nde bu ay şüpheli bir intihar olayı meydana geldi. Cezaevinde bulunan Fatih Kolbasar'ın tek kişilik odada "intihar" ettiği iddia edildi. Zanlının odada ağzında çorap bulunması, ellerinin ve ayaklarının bağlı olması nedeniyle ölümü şüpheli bulan Kolbasar ailesi, ölümün araştırılması için Ferizli Cumhuriyet Savcılığı'na başvurdu.
Cezaevleri, özellikle sevkler sırasında işkence ve kötü muamele, gazete, dergi ve kitap ve Kürtçe yasaklarının yanı sıra insan onurunu ayaklar altına alan uygulamalara da sahne oluyor. Buca Kırıklar 1 No'lu F Tipi Cezaevi'nde yakınlarını görmeye giden kadın ziyaretçilerin iç çamaşırlarına kadar arandığı iddiası ve Bergama M Tipi Kapalı Cezaevinde, cezaevi idaresi tarafından, tutuklu ve hükümlülerin ziyaretçi görüşlerine boyunlarında asılı fotoğraflarla çıkmaları yönünde alınan karar, insan onurunun hiçe sayıldığının resmidir.
Cezaevleri sivil izlemeye alınmalı, mahpusların; yaşam hakkı, anadilde konuşma-yazma özgürlüğü, şiddete maruz kalmama, sağlık, eğitim, beslenme, yakınlarıyla, avukatlarıyla ve genel olarak dış dünya ile iletişim ve savunma hakları güvence altına alınmalı. Bunu ihlal eden failler tespit edilmeli, hak ettikleri cezalara çarptırılmalıdır.
ARALIK 2008 İNSAN HAKLARI BİLANÇOSU
YAŞAM HAKKI
Kavgaya Polis Müdahalesi: 1 Ölü
Şişli'de bir barda yaşanan 'damsız girilmez' kavgasına polis müdahale edince olan oldu. Bara girmek isteyen ve çıkan tartışmada güvenlik görevlisini yaraladığı iddia edilen 2 Iraklı, polisin açtığı kurşunların hedefi oldu. Turistlerden biri kaldırıldığı hastanede yaşamını yitirdi. (Evrensel- 21 Aralık)
ŞÜPHELİ ÖLÜMLER
Baba Oğul Aynı Nezarethanede 'İntihar Etti'
Çanakkale'de gözaltına alınarak Anafartalar Polis Merkezi'ne götürülen Abbas İnan (40) adlı kişinin cesedi, "nezarethanede kendini asarak intihar etti" denilerek ailesine teslim edildi. Abbas İnan'ın üvey oğlu Hakkı Çancı'nın da gözaltında tutulduğu aynı nezarethanede 2007 yılında intihar ettiği söylenmişti. (Radikal- 5 Aralık)
Terhisine İki Ay Kala İntihar Ettiği Belirtilen Askerin Öldürüldüğü İddiası
Ankara'da Yenikent 11. Havadan İkmal Bölüğü'nde askerlik yapan oğulları Yılmaz Öztürk'ün terhisine iki ay kala intihar ettiği belirtilerek cenazesini alan Öztürk ailesi, olayın intihar olduğuna inanmadıklarını belirterek, Yılmaz'ın daha önce öldürüleceğini kendilerine bildirdiğine dikkat çekti. Otopsi taleplerinin kabul edilmemesinin de kaygılarını arttırdığını söyleyen Öztürk ailesi, olayın aydınlatılmasını istedi. (Gündem- 6 Aralık)
Cezaevinde Şüpheli Ölüm İddiası
Ferizli L Tipi Cezaevinde 16 Aralıkta kendini asarak intihar ettiği öne sürülen Fatih Kolbasar'ın ağabeyi, kardeşinin ölümünün şüpheli olduğu gerekçesiyle savcılığa suç duyurusunda bulundu. (Hürriyet- 22 Aralık)
AKP Yöneticisi İşyerinde Öldürüldü
AKP'nin Van Merkez İlçe Yönetim Kurulu üyesi olan matbaacı 33 yaşındaki Nevzat Atansever, gece işyerinde başına sıkılan tek kurşunla öldürüldü. (haberler.com- 26 Aralık)
İNANÇ ÖZGÜRLÜĞÜ
Kartel Yazarından Başörtüsüne Hakaret !
NTV'de yayınlanan Yazı İşleri programına katılan Tufan Türenç , Baykal'ın çarşaf çıkışı için, "Cumhuriyet Halk Partisi'nin, kadının örtünmesini teşvik etmemesi lazım. Türkiye bugün bilgi çağını yaşayan, dünyanın bir parçası olmak için yırtınıp duruyor. Şimdi eskiye dönüp kara çarşaflı, tesettürlü, evinde çoluğunun çocuğunun annesi olan, sosyal yaşama katkısı bulunmayan bir kadın haline getirilmek istenmesi, bunun savunulması son derece yanlış" dedi. (Vakit – 4 Aralık )
'Biz Faşistiz' Kararı
Türkiye, CHP'nin çarşaf açılımını tartışırken, Türkiye Barolar Birliği, türbanla oy kulanmayı bile suç saydı. Ankara Barosu "Faşizan bir uygulama olur" deyip baro seçimlerinde oy kullanan başörtülü avukatların cezalandırılmasını önce reddetti, sonra uyarı cezası verdi. (Taraf- 12 Aralık)
KÜRT SORUNU
Taş Atan Çocuklara 58'er Yıl Hapis İstendi
Adana Cumhuriyet Savcılığı 19 Ekim'de yapılan izinsiz gösteride yolları çöp bidonları ve taş molozlarıyla kapatan, polislere taş atanlar arasında bulundukları iddiasıyla 15 yaşındaki İ.G. ve Ö.Ö, 16 yaşındaki M.O. ile 14 yaşındaki C.K., 13 yaşındaki İ.S. ve 14 yaşındaki S.Ö. adlı 6 sanığa 58'er yıl hapis istedi. (Taraf- 1 Aralık)
Haklarında 20 Yıl Hapis İstenen Çocuk Sayısı 100'ü Aştı
Öcalan'a yönelik işkence ve ölüm tehditlerini protesto için yapılan gösterilerde gözaltına alınan ve haklarında 20 yılı aşan hapis cezaları istenen çocuk sayısı 100'ü aştı. (ANF- 4 Aralık)
Kürtçe Konuştuğu İçin Darp Edildi
Hakkâri Devlet Hastanesi'nde Türkçe bilmeyen vatandaşa yardımcı olmak için Kürtçe konuşan Nazmi Yakın, özel hareket timleri tarafından darp edildiğini belirtti. (ANF- 6 Aralık)
Kürtçe 'merhaba'ya mezarda bile hapis
2005'te öldürülen Kürt politikacı Hikmet Fidan bir seçim bürosunda Kürtçe 'merhaba' dediği gerekçesiyle mahkum oldu. Manavgat 1. Asliye Ceza Mahkemesi kararıyla Fidan'la birlikte 2002'deki o toplantıya katılmayan bazı kişileri de cezalandırdı. (Taraf – 7 Aralık )
Uludere'de Kürtçe Şarkı Yasağı
Şırnak'ın Uludere ilçesinde başta Koma Avazê Çiya Grubu'nun seslendirdiği Zap Destanı ve Oramar parçaları 'siyasi propaganda' içerdiği gerekçesiyle yasaklandı. Savcılık, bu karardan sonra ilçe merkezinde bu şarkıları dinleyen ve seslendirenler hakkında yasal işlem başlatacak. (Gündem- 20 Aralık)
'Kürtçe Tercümanımız Yok'
Denizli Devlet Hastanesi ve Pamukkale Üniversitesi Hastanesi'nde sağlık raporu isteyen Safiye Özdemir ve kızı Makbule Timurtaş'a, Kürtçe konuştukları için rapor verilmedi. (Evrensel- 22 Aralık)
Kürtçe Şarkı Söyleyen 70 Tutukluya 4 Ay Açık Görüş Cezası
Urfa E Tipi Kapalı Cezaevi'nde Kürtçe şarkı söyleyen 70 tutukluya 'slogan' attıkları iddiasıyla 4 ay açık görüş cezası verildi. Cezaevine şalvarla gelenlerin şalvarlarına da el konulduğu da iddia edildi. (Gündem- 24 Aralık)
Gül'ün AP'de Örnek Gösterdiği Kürtçe Afişler Soruşturmalık Oldu
Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün Avrupa Parlamentosu'nda yaptığı konuşmada, Kürtçe üzerindeki baskıların kaldırılmasına örnek gösterdiği Kürtçe pankart ve afişlerle ilgili Diyarbakır Bağlar Belediye Başkanı Yurdusev Özsökmenler hakkında soruşturma başlatıldı. (Gündem- 24 Aralık)
Diyarbakır Askeri Hastanesi'nde Kürtçe Konuşmaya Tehdit
Diyarbakır Askeri Hastanesi'nde Kürtçe konuşan, ancak nöbetçi astsubay tarafından engellenen ve 'hastaneden çıkarılmak' ile tehdit edildiklerini belirten Nurettin Evset ile Medeni Aslan, İHD'ye başvurdu. (Gündem- 25 Aralık)
MAYIN VE PATLAYICILAR
Asker Mayını Bir Can Daha Aldı
Hakkari'nin Çukurca ilçesinin Köprülü köyünde yaşayan Nuran Taş, köye yaklaşık 5 kilometre uzaklıktaki dağlık arazide odun topladığı sırada mayına bastı. Patlamanın etkisiyle ağır yaralanan Nuran Taş, sağlık ocağına kaldırılırken yolda hayatını kaybetti. (Milliyet- 1 Aralık)
Çocukların Bulduğu Cisim Patladı: 1 Ölü, 2 Yaralı
Ağrı'nın Çemçe yaylasında, çocukların yerde bulduğu cismin patlaması sonucu 1 çocuk öldü, 2 çocuk yaralandı. (Zaman- 6 Aralık)
Bingöl'de Patlama: 1 Ölü
Bingöl'e bağlı Yamaç köyü yakınındaki Mahmari mevkisinde bilinmeyen bir cismin patlaması sonucu 73 yaşındaki Aziz Elkansu hayatını kaybetti. Patlamanın etkisiyle Elkansu'nun cenazesinin parçalandığı bildirildi. (ANF- 9 Aralık)
İŞKENCE VE KÖTÜ MUAMELE
Van'da Polis Sokak Ortasında Vatandaş Tartakladı
4 Aralık'ta Van'da bir polis memuru, yeşil ışık yandığında arkasından korna çalarak yol isteyen Tayyar Yaşar'ı tartakladı. (Gündem- 4 Aralık)
Kimlik Sorunca Böyle Oldu
Avcılar'da üç kişinin kendilerine polis süsü vererek bir kadını kaçırıp tecavüz etmeleri üzerine İstanbul emniyet Müdürü Celalettin Cerrah "Vatandaşlarımız polisten kimlik sormalı" açıklamasından cesaret alıp polislerden kimlik soran 41 yaşındaki tekstilci Mustafa Alpdoğan, beş polisin şiddetine maruz kaldı. Üst çeneden ameliyat olmak zorunda kalan Alpdoğan, "Bundan sonra kesinlikle polisten kimlik sormam" dedi. (Taraf- 8 Aralık)
İçip İçip İşkence Yapmış
Ergenekon sanığı Adil Serdar Saçan'ın İstanbul Organize Şube Müdürü olduğu dönemde Bilim Araştırma Vakfı üyelerine işkence yaptığı gerekçesiyle açılan davanın İstanbul 7. Ağır Ceza Mahkemesi'ndeki duruşmasında Tuba Babuna, Aylin Atmaca, Didem Ürer adlı vakıf üyeleri gözaltında işkence gördüklerini ifade ettiler. (Vakit- 8 Aralık)
Gel De Kimlik Sor
İstanbul Emniyet Müdürü Celalettin Cerrah'ın 'vatandaş polise kimlik sorabilir' açıklamalarından sonra yeni bir kimlik vakası ortaya çıktı. DTP Bahçelievler İlçe yöneticisi Mustafa Erol, kendisinden kimlik soran 'sivil polislere' kimlik sorduğu için dayak yiyip, tehdit edildi. (Evrensel- 8 Aralık)
Bir Kötü Muamele İddiası Daha
Bodrum'da Cengiz Genç, daha önce aralarında husumet bulunan iki polis tarafından dövülüp bacağının kırıldığını iddia etti. (Evrensel- 9 Aralık)
20 Yaşındaki Gence İşkence Yapıldığı İddiası
Batman'ın Sason İlçesi'nde yaşayan Erkan Aktı, arkadaşlarıyla tartıştığı için polisler tarafından cop ve tekmelerle dövüldüğünü iddia etti. Aktı, kendisini döven polise müdahale eden babasının da polisler tarafından darp edildiğini öne sürdü. (Radikal - 13 Aralık)
Al Sana Kimlik!
Kartal'da bir benzin istasyonunda resmi polislere araç yıkama sırasını vermek istemediği için kendisine tepki gösteren sivil polislere kimlik soran Şenol Gündüz dayak yediğini iddia etti. Güvenlik kamerasından da kaydedilen görüntülerde Gündüz, 4 polis tarafından dövüldü. Dayak yiyen vatandaş gözaltına alınırken, benzinliğe gelen polislerin güvenlik kamerası kaydını sildirdikleri ileri sürüldü. (Evrensel- 17 Aralık)
Sahtesi de Gerçeğinden Farklı Değil
Antalya'da uzun yıllardır gazetecilik yapan Ramazan Kalkan, saldırıya uğradı. Kendisine saldıranlardan şikayetçi olan Kalkan, "Bana polisiz dediler, kimliklerini sorunca da öldüresiye dövdüler" diye konuştu. (Cihan- 17 Aralık)
Polislerce Darp Edildiğini İddia Eden Vatandaş İHD'ye Başvurdu
Ehliyet almak için işlemleri gerçekleştirmek amacıyla gittiği Bostancı Trafik Şube Müdürlüğü'nde polislerce darp edildiğini iddia eden Ahmet Kırmızıoğlu, İnsan Hakları Derneği İstanbul Şubesi'ne başvurdu. (Gündem- 22 Aralık)
Ferhat Tunç Gözaltına Alındı
Beyoğlu İmam Adnan Sokaktaki bir lokantada yemek yedikten sonra dışarı çıkan Ferhat Tunç ile arkadaşı İsmail Özen'i, sivil polis ekibi gözaltına aldı. Sanatçıya gözaltında işkence edildiği iddia edildi. (haksozhaber.net- 24 Aralık)
Polisten Park Yeri Kurşunu
Bayrampaşa'da işyerinin önüne otomobilini park etmek isteyen polisle tartışan genç, kurşunlara hedef oldu. Bacağından yaralanan işyeri sahibi Tuğrul Demirci ve kafasına tahta ile vurulduğunu belirten polis Mehmet G. adliyede birbirinden şikâyetçi oldu. (internethaber.com- 25 Aralık)
DÜŞÜNCEYİ İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ
Leyla Zana'ya 10 Yıl Hapis Şoku!
Çeşitli tarihlerde yaptığı 9 ayrı konuşma nedeniyle Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesi'nde yargılanan Leyla Zana'ya mahkeme 10 yıl hapis cezası verdi. Zana ayrıca seçme ve seçilme hakkından da mahrum bırakıldı. (Vakit- 4 Aralık)
Mustafa'ya Soruşturma
Milliyet gazetesi yazarı Can Dündar, Atatürk'ün yaşamını anlattığı 'Mustafa' adlı belgeseliyle ilgili olarak açılan soruşturma çerçevesinde savcılığa ifade verdi. (haber1.com- 20 Aralık)
Yüksekova'da Belediye Başkanına Hapis Cezası
Hakkâri'nin Yüksekova İlçesi'nde 2006 yılında düzenlenen Newroz kutlamalarında yaptığı konuşmalardan dolayı Yüksekova Belediye Başkanı M. Salih Yıldız, DTP Genel Merkez Yöneticisi Alican Ünlü ve DTP Üyesi Bedirhan Alkan hapis cezasına çarptırıldı. (ANF- 23 Aralık)
"Şırnak Yanıyor" Kitabına Ceza
Yazar Sertaç Doğan'ın yazdığı ve Do Yayınları'ndan çıkan Şırnak Yanıyor 1992 adlı kitapta "yasadışı örgüt propagandası yapıldığı" iddiasıyla yargılanan Doğan'a 29 Aralık'ta görülen karar duruşmasında 1000 gün hapis cezası verildi. Hapis cezası ise 16 milyar 660 milyon para cezası çevrildi. (ANF- 29 Aralık)
CEZAEVLERİ
Tutukluya İşkence İddiası
İzmir Kırıklar F Tipi Cezaevi'nden hastaneye götürülen 22 yaşındaki Burak Demirci adlı tutuklunun jandarma tarafından önce ring aracında dövüldüğü, hastanede de doktorun yanında kelepçesinin sökülmesini istediği için boynuna ip geçirilip baygınlık geçirene kadar sıkıldığı iddia edildi. (Taraf- 1 Aralık)
Tekirdağ 1 Nolu F Tipi Cezaevi'nde Yayın Yasağı
2 Aralık'ta Tekirdağ 1 Nolu F Tipi Cezaevi'nden Türkiye Büyük Millet Meclisi İnsan Hakları Komisyonu üyesi Fatih Arıkan'a mektup gönderen bir grup tutuklu ve hükümlü cezaevi yönetiminin "imha edilecekler listesi" adıyla bazı yayınları cezaevine almadıklarını bildirdi. (ANF- 2 Aralık)
Dövüldüler Bir De Davalık Oldular
Bolu F Tipi cezaevinde tutuklu bulunan Muzaffer Akengin, Deniz Güzel ve Naif Bal, "Kamu görevlisine hakaret" ettikleri gerekçesiyle gardiyanlar tarafından sopa ve tekmelerle dövülmeleri üzerine suç duyurusunda bulundular. Ancak savcılık görevini kötüye kullanan gardiyanlara değil, tutuklulara dava açtı. İşkence gördüklerine dair rapor alan tutuklulara, cezaevi yönetimi iki ay disiplin cezası verdi. (Taraf- 4 Aralık)
Tutuklu Yabancı Dilden Muaf
Tekirdağ F Tip Cezaevi yönetiminin Ermenice ve Kürtçe gelen gazete eklerini yabancı dilde yayın olduğu gerekçesiyle tutuklulara vermeyip, imha ettiği ortaya çıktı. (Taraf- 4 Aralık)
Tekirdağ F Tipi'nde Kürtçe Mektuba Ceza
Tekirdağ 2 Nolu F Tipi Cezaevi'nden 21 Kasım'da tahliye olan Nihat Güneş, cezaevinde Kürtçe mektup yazdıkları ve ayakkabılarını gardiyanın istediği yere bırakmadıkları gerekçesiyle disiplin cezasına tâbi tutulduklarını ve tutukluların dövüldüğünü belirterek, İHD İstanbul Şubesi'ne başvurdu. (Gündem- 4 Aralık)
Kadın Ziyaretçilere 'Çıplak Arama' Skandalı
Buca Kırıklar 1 No'lu F Tipi Cezaevi'nde yakınlarını görmeye giden kadın ziyaretçilerin iç çamaşırlarına kadar arandığı iddia edildi. (Evrensel- 8 Aralık)
Erzurum'da H Tipi Kriteri! Cezaevinde Günlük Yazamazsın
Adalet Bakanlığı'nca yayınlanan yönetmeliğin Erzurum H Tipi Cezaevi'nde uygulanmadığı, telefonda Kürtçe konuşma yasağı nedeniyle tutuklu ve hükümlülerin 6 aydan bu yana telefon görüşmesi yapmadığı, sıcak suyun sınırlı verildiği, sohbet hakkının tanınmadığı, hasta tutukluların revire çıkarılmadığı ve Enes Tunç adlı tutuklunun tuttuğu 700 sayfalık günlüğe el konulduğu öğrenildi. (ANF- 15 Aralık)
Kırıkkale F Tipi Cezaevi'nde İşkence İddiası
Sincan F Tipi Cezaevi'nden Kırıkkale F Tipi Cezaevi'ne sevk edilen Mesut Çeki'nin ailesi ve avukatı cezaevinde işkence yapıldığını iddia etti. (Gündem- 16 Aralık)
Gaziantep'te Cezaevinde İşkence İddiası
Gaziantep E Tipi Kapalı Cezaevi'nde bulunan 5 tutukluya, gardiyanlarca işkence edildiği iddia edildi. Siyasi suçtan tutuklu bulunan Mehmet Ali Gümüş'ün ağabeyi Şeyhmus Gümüş, kardeşinin sırtından darp edildiğini, amcaoğlu Murat Gümüş'ün kafasının kırıldığını, ayrıca üç kişinin daha darp edildiğini öne sürdü. (Zaman- 16 Aralık)
Bergama M Tipi Cezaevi'nde 12 Eylül Uygulaması
Bergama M Tipi Kapalı Cezaevi idaresi, tutuklu ve hükümlülerin ziyaretçi görüşlerine boyunlarında asılı fotoğraflarla çıkmaları yönünde karar aldı. (Gündem- 18 Aralık)
'Rojbaş' Diyen Tutuklunun Telefonu Kesildi
Bolu F Tipi Kapalı Cezaevi'nde bulunan hükümlü Hayrettin Adlığ'ın ailesi ile yaptığı telefon görüşmesinde Kürtçe "Rojbaş" dediği için telefon görüşmesinin kesildiği belirtildi. (ANF- 23 Aralık)
İşkenceye İtiraz Eden Tutuklulara Ceza
Kırıklar 1 No'lu F Tipi Cezaevi'nde bir tutukluya yapılan işkenceye itiraz eden 13 tutuklu ve hükümlüye, bir ay süreyle iletişim yasağı verildi. Buna göre, tutuklu ve hükümlüler, bir ay boyunca, mektup, faks, telgraf alıp, gönderemeyecek, telefon hakkını kullanamayacak. (Gündem- 24 Aralık)
Adli Tutuklunun Gardiyanlar Tarafından Darp Edildiği İddiası
Adana'nın Kozan İlçesi'nde bulunan M Tipi Kapalı Cezaevi'nde cinayet davasından hükümlü bulunan Zühür Yıldırım'ın gardiyanlar tarafından öldüresiye dövüldüğü iddia edildi. Yıldırım'ın yaşamından endişe duyan yakınları başvurularına rağmen yetkili kurumların ilgisizliğinden yakındı. (Gündem- 24 Aralık)
TOPLANTI VE GÖSTERİ ÖZGÜRLÜĞÜ
Basın Açıklamasına Katılan DEHAP'lılara Hapis Cezası
Siirt'te 2005 yılında 1 Eylül Dünya Barış Günü nedeniyle yapılan basın açıklamasına katıldıkları için haklarında dava açılan Eyüphan Aksu, Hakime Çam ve Adnan Aslancı'ya 10 ay hapis cezası verildi. (Gündem- 17 Aralık)
Mersin'de Meşaleli Yürüyüşe Polis Müdahalesi
Mersin'de, ellerinde meşalelerle zamları ve 2009 bütçesini protesto eden emekçilere polis müdahale etti. Müdahalenin ardından 7 kişi gözaltına alınırken, polis yürümek isteyen emekçileri biber gazı ile durdurdu. (Hürriyet - 27 Aralık)
Mitinge Polis Müdahalesi
29 Kasım'da Ankara'da "Krizin Bedelini Ödemeyeceğiz" Mitingi'ne güvenlik güçlerinin biber gazı ve copla müdahale etmesi sonucu çıkan arbede 20 kişi yaralandı. (ntvmsnbc.com- 29 Kasım)
HABER ALMA VE BASIN ÖZGÜRLÜĞÜ
Ayrıntı Gazetesi'nin Yayını Durduruldu
29 Kasım'da haftalık olarak yayına başlayan Ayrıntı Gazetesi'nin yayını, İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından 1 Aralık'ta bir ay süreyle durduruldu (ANF- 1 Aralık)
Kızılbayrak Gazetesi'nin Yayını Durduruldu
Kızılbayrak Gazetesi'nin yayını İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından 1 ay süreyle durduruldu. Ayrıca gazetenin son sayısının da toplatılması kararlaştırıldı. (kizilbayrak.net- 3 Aralık)
Emniyet'in Sitesinde Hedef Gösterildi
Ardahan'da geçen cuma günü DTP'liler ile bayraklı bir grup arasında yaşanan olayları haberleştiren Taraf muhabiri Fakir Yılmaz, Ardahan Emniyet Müdürlüğü'ne ait internet sitesinde resmen hedef gösterildi. "Bölücü" olmakla suçlanan Fakir Yılmaz'a yönelik tehdit ve hakaret içeren okuyucu mesajları internet sitesinde sansürsüz olarak yayımlandı. (Taraf- 4 Aralık)
Yürüyüş Dergisi'nin 165. Sayısı Toplatıldı
Yürüyüş Dergisi'nin 30 Kasım 2008 tarihli 165. sayısı Kars Sulh Ceza Mahkemesi tarafından toplatıldı. (halkinsesi.tv- 4 Aralık)
DİHA Muhabiri Gözaltına Alındı
Dicle Haber Ajansı Şırnak muhabiri Abdurrahman Gök, Cizre -İdil yolu arasındaki Düzova askeri arama noktasında gözaltına alındı. (Gündem- 18 Aralık)
Demir: Gazetede Çalışmamam İçin Tehdit Edildim
Diyarbakır'da gazete bürosuna gittiği sırada sivil giyimli polisler tarafından kaçırılan daha sonra Terörle Mücadele Şubesi ekiplerine teslim edilen Azadiya Welat Gazetesi İmtiyaz Sahibi Emine Demir, gazetede çalışmaması yönünde tehdit edildiğini belirtti. 13 saat çapraz sorguya alınan Demir, teknik takip adı altında telefon görüşmelerinin dinlenmeye alınarak Newroz ve Roj TV ile yaptığı görüşmelerin suç olarak önüne konulduğunu ifade etti. (Gündem- 20 Aralık)
Özgür Yorum Gazetesi 1 Ay Süre İle Kapatıldı
Geçtiğimiz günlerde okuyucularıyla buluşan Özgür Yorum gazetesi ilk sayısında 1 ay süreyle kapatma cezası aldı. (ANF- 22 Aralık)
YARGI VE CEZASIZLIK
Yine Polis Dokunulmazlığı
17 Haziranda 19 yaşındaki Yasin Kırbaş'ı silahıyla boynundan vurarak felç olmasına yol açan ve avukat Muammer Öz'ün burnunu kırmaktan yargılanan polis memuru B.O'nun suç dosyası kabarık çıktı. Polis memuru B.O'nun kendisine işkence yaptığını öne süren Aşkın Öztürk Kadıköy Cumhuriyet Savcılığı'na şikâyette bulunmuş. B.O, hakkında "adam öldürmeye teşebbüs etmek" ve "darp" suçlamasıyla iki ayrı dava açılmış olmasına karşın idari soruşturmaya maruz kalmadı. Sessiz sedasız Tunceli'nin Çemişkezek ilçesine tayini çıkarıldı. B.O'dan geriye ise felç olan, burnu kırılan, darp edilip işkence gören insanların açtığı davalar kaldı. (Taraf- 8 Aralık)
10 Mahkûm Öldüğüyle Kaldı!
Ulucanlar'da 10 mahkumun ölümüyle sonuçlanan operasyonla ilgili davada yargılanan 161 jandarmaya ceza verilmedi. Jandarmalar arasında Hrant Dink cinayetine ilişkin istihbaratların gereğini yapmamakla suçlanan albay Ali Öz de var. (Radikal- 19 Aralık)
Polislere 2, İşkence Gören Gençlere 10 Yıl
Metris Cezaevi'nde ve karakolda gördüğü işkence sonucu yaşamını yitiren Engin Ceber'le birlikte gözaltına alınan Cihan Gün, Özgür Karakaya ve Aysu Baykal'ın yaşadıkları yetmedi, şimdi de mevcut delil bulunmamasına rağmen haklarında dava açıldı. "Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu'na muhalefet, polise mukavemet ve hakaret" suçlamasıyla Sarıyer Asliye Ceza Mahkemesi'nde açılan davanın tek dayanağı, Sarıyer İlçe Emniyet Müdürlüğü'ne bağlı 5 polisin ifadeleri. (Evrensel- 20 Aralık)
Mustafa Kükçe Dosyasında Cezasızlık
15 Haziran 2007'de hakkında resmî işlem yapılmadan gözaltına alındığında gördüğü işkence nedeniyle beyin kanaması geçiren ve 17 Haziran 2007'de İstanbul Ümraniye E Tipi Cezaevinde ölen Mustafa Kükçe (24) ile ilgili dosyaya 4 Aralık'ta Kükçe'nin "gözaltına alınmadan önce düşüp beyin kanaması geçirmiş olabileceği" ihtimaliyle takipsizlik kararı verildi. (Radikal- 30 Aralık)
Gardiyanlar Kaldığı Yerden...
Metris Cezaevi'nde gördüğü işkence sonucu hayatını kaybeden Engin Çeber'e kötü muamele yaptıkları iddiasıyla görev yerleri değiştirilerek Erzurum H Tipi Kapalı Cezaevi'ne gönderilen infaz koruma memurları hakkında bu cezaevinde de şikayetler yapılmaya başladı. (Taraf- 28 Aralık)
SORUŞTURMA, GÖZALTI VE TUTUKLAMALAR
Şemdinli Kitapçısına 1 Yıl Hapis Cezası
Hakkari'nin Şemdinli ilçesindeki Umut Kitapevi'nin sahibi Seferi Yılmaz, 1 yıl hapis cezasına çarptırıldı. (Zaman- 5 Aralık)
Görüşe Gitti Gözaltına Alındı
Şanlıurfa E Tipi Kapalı Cezaevi'nde tutuklu bulunan Azadiya Welat gazetesi çalışanı Mahmut Tutal'ı ziyarete giden ağabeyi Ahmet Tutal, cezaevi girişinde askerler tarafından gözaltına alındı. (Evrensel- 16 Aralık)
Roj TV'ye Çıktı, 2 Yıl Ceza Aldı
Muş Tuhad-Der Başkanı Mehmet Ali Karagüzel hakkında Van 4. Ağır Ceza Mahkemesinde görülen davanın son duruşmasında mahkeme heyeti Karagüzel'e yaptığı açıklamadan dolayı 1 yıl 8 ay hapis cezasına çarptırdı. (DİHA- 26 Aralık)
Yapılmayan Eyleme Soruşturma
Akdeniz Üniversitesi'nde Ağustos 2008'de yapılan rektör değişimi yasakların genişlemesine neden oldu. Yapılmayan eylem hakkında yaklaşık 40 öğrenciye ve üniversite dışında yapılan eyleme katıldıkları polisler tarafından belirlenip üniversite yönetimine bildirilen 10 öğrenciye soruşturma açılmasına ilişkin fakültelere soruşturma dosyaları gönderildi. (Evrensel- 26 Aralık)
3 İlde El Kaide Operasyonu: 30 gözaltı
İstanbul'un da aralarında bulunduğu 3 ilde, El-Kaide'ye yönelik düzenlenen operasyonda 30 kişi gözaltına alındı. (cnnturk.com- 27 Aralık)
Doğan Kasadolu'na İlginç Gözaltı!
Garih cinayeti ile şok ihbarı ardından cinayet dosyasının yeniden açılmasını sağlayan Alarko Holding eski İthalat Koordinatörü Doğan Kasadolu şikâyetçi olduğu bir davada ifade vermek üzere gittiği Şişli Cumhuriyet Savcılığı'nda gözaltına alındı. (haksozhaber.net- 27 Aralık)
ÖRGÜTLENME ÖZGÜRLÜĞÜ
AKP İstanbul İl Binasına Ses Bombası: 10 Yaralı
AKP İstanbul İl Başkanlığı'na gönderilen ve X-ray cihazından geçmeden patlayan pakette parça tesirli bomba olduğu ortaya çıktı. Olayda 10 kişi yaralandı, iki yaralının durumu ağır. (Taraf- 1 Aralık)
Beşiri Belediye Başkanı Gözaltında
Batman'ın Beşiri İlçesi'nin Belediye Başkanı ve aynı zamanda Yoksullarla Dayanışma ve Yoksullukla Mücadele Derneği Başkanı olan Burhan Kuran, dün gece polis tarafından dernekle ilgili olarak 13 kişiyle birlikte gözaltına alındı. (Hürriyet- 6 Aralık)
Parti İl Başkanlığında Patlama
AKP Van İl Başkanlığı binası önünde bir patlama meydana geldi. Patlamada, caddedeki bazı iş yerlerinin camları kırıldı. (ANF- 9 Aralık)
Uçar'ın Arabasında Ses Bombası Patlatıldı
Şırnak AKP Merkez İlçe Başkanı Adil Uçar'ın arabasına önceki gece ses bombası patlatıldı. (Gündem- 16 Aralık)
Göç-Der Yöneticisi Çağıl Tutuklandı
Batman'da 4-5 Aralık tarihlerinde polisin Nefel Derneği ve Göç-Der Batman Şubesi'ne yaptığı baskın sonrasında hakkında arama kararı çıkarılan ve dün gözaltına alınan Batman Göç-Der Yöneticisi Kerem Çağıl tutuklandı. (Gündem- 26 Aralık)
Parti Binasına Molotoflu Saldırı
29 Kasım'da Antalya'nın Kumluca İlçesi'ndeki DTP binasına kimliği belirsiz kişiler tarafından molotofkokteyli atılması sonucu binada maddî hasar meydana geldi. (Gündem- 29 Kasım)
KİŞİ ÖZGÜRLÜĞÜ VE GÜVENLİĞİ
Silopi'de Bir Dükkâna Molotofkokteyli Saldırı Düzenlendi
Şırnak'ın Silopi İlçesi'nde kendilerine Adil Amed Halk İnisiyatifi ismini veren bir grup, soyadı öğrenilemeyen Nimet adlı kişinin bisikletçi dükkânına Molotofkokteyli ile saldırdı. (Gündem- 16 Aralık)
Kobay Oldun Piyade
Yeni klinik araştırmalar yönetmeliği, yasaklama kamuflajı altında, er ve erbaşların da ilaç araştırmalarında topluca kobay olarak kullanılmasını ilk kez yasallaştırıyor. (Taraf- 24 Aralık)
EĞİTİM HAKKI
İlköğretim Okulunda Şiddet
1 Aralık'ta Çorum'da bir ilköğretim okulunda M.Y. (8) adlı öğrencinin öğretmeninin attığı dayaktan yaralanarak kaldırıldığı hastanede başına 5 dikiş atıldığı bildirildi. (Milliyet- 2 Aralık)
Yüksekova'da 47 Geçici Öğretmen Görevinden Alındı
Yüksekova ilçe merkezi ve köylerinde ek ders karşılığı geçici öğretmenlik yapan 47 kişi, kaymakamlık tarafından görevlerinden alındı. Öğretmenlerin görevden alınmalarının ardından, köy okullarının öğretmensiz kaldığı bildirildi. (ANF- 17 Aralık)
Özgür-Der Diyarbakır Şubesi
İnsan Hakları Komisyonu