Sunumuna 'sivil' kavramının tanımı üzerinde durarak başlayan konuşmacı, kavramın devlet dışı, devlet denetiminde olmayan (non-governmental) anlamına geldiğini fakat Türkçeye daha sofistike biçimde 'sivil' olarak geçtiğini/geçirildiğini belirtti. Daha sonra sivil toplumun hem dünyada hem de Türkiye'deki gelişim sürecine kısaca değinen konuşmacı, sivil toplumun gelişmek için Türkiye'de yeteri kadar özgür bir ortam bulamadığından bahsetti.
Daha sonra sivil toplumun genel kategorilerinden bahseden Bilgir, ilk olarak derneklere değindi ve Türkiye'de 78.000 derneğin faaliyet gösterdiğini ve 900 kişiye 1 derneğin düştüğünü aktarıp, bu oranı çeşitli Avrupa ülkelerinin oranlarıyla karşılaştırdı. Sistemin dernekler üzerindeki politikalarından da bahseden konuşmacı, derneklerin sistem tarafından nasıl manipüle edildiğini de yakın tarihten örnekler vererek anlattı.
Karşılıklı fikir alışverişi şeklinde geçen sunumda, ikinci olarak sendikalardan bahseden Akif Bilgir; sendikaları egemen unsurların işçiler üzerindeki baskısının bir aracı olarak tanımladı ve Türkiye'de kurulan ilk sendika olan Türk-İş'in yapısından ve işleyişinden bahsetti. Bir sendikacı ile bir işçinin yaşama standartlarını da karşılaştıran konuşmacı, sendikacılığın Türkiye'de bir meslek olarak algılandığından bahsetti.
Son olarak odalardan bahseden Bilgir; bunların da genel olarak sistemden bağımsız hareket edemediğini ve işleyişleri itibariyle olması gerekenden bir hayli uzak olduklarını belirtti.
Sunum Türkiye'de bu tarz 'sivil' yapıların genel olarak devlet-hükümetle iç içe olduğu, 12 Eylül ve 28 Şubat gibi süreçlere bu yapıların birçoğunun destek verdiği ama istisnai kuruluşların da var olduğu vurgusuyla sona erdi.
Ersen Akyıldız Haksöz-Haber / Beykoz