Sunumun başında davetin kavramsal açıklaması yapılıp, davet ve tebliğ arasındaki ayrıma değinilerek devam edildi. Kuran-ı Kerim'de Rasulullah (s) özelinde davete konu ayetler üzerinden Kuran'da davetin çerçevesi çizildi. Bu bağlamda "Şüphesiz biz seni, şahit, müjdeleyici ve uyarıcı olarak gönderdik."(Fetih-8), "Bu Kuran bana, sizi ve ulaştığı kimseleri uyarmam için vahyolundu" (Enam-19),Fatır-18,Neml-79,Kaf-45,Zariyat-55,Abese-5/11 ayetleri ele alındı.
İyiliği emr, kötülüğü nehyetmenin zaman içinde üç nedenden dolayı geri plana itildiği belirtildi;
1- Müslümanlar arasında ihtilafın rahmet olarak kabul edilmesi
2- Müslümanlar bireysel ve toplumsal tıkanıklıklarını vahiyle aşamamaları
3- Zalim yöneticilerce bu farzın engellenmesi
Zaman içinde fonksiyon görmez hale getirilen bu farzın İslam'ın toplumsal şeriatının ana hükümlerinden biri olduğu, bununla oluşturulması gereken toplumsal şuura sahip olmayan fertlerin oluşturduğu bir toplumun ayakta kalamayacağı belirtildi.
Bu farziyet bağlamında Maide 78-79,Araf 163-166 ayetleri ele alınarak şu tespitler yapıldı;
a) Müslümanlar sadece şerden beri olmakla değil onu ortadan kaldırmakla da mükelleftirler.
b) Fitnenin sadece zalimlere ulaşmayıp, farziyetin terki durumunda bütün toplumu kuşatacağı gerçeği
c) Her müslüman bildiği ölçüde Allah'a davetle mükelleftir.
d) "Vasat ümmet" zor zamanlarda bile Hakk'ın şahitleri olan kimselerle oluşabilecek bir modeldir.
Davete engel olan durumlar konusu iki ana başlık altında ele alındı.Modern hayat başlığı altında dünyevileşme ve bireyselleşme konuları çerçevesinde oluşturdukları davete engel olan zemin değerlendirildi.Dünyevileşme ile ilgili özellikle dünya-ahiret dengesinin tam olarak oluşturulamamasının sonuçları ele alındı.Bireyselleşmenin de modern yaşamı kuşatmış olan kapitalizm zemininde çok kolay yaygınlaştığı ve cemaat olmaya en büyük darbeyi vurduğu ifade edildi.
Sosyal hayatın handikapları başlığıyla ele alınan diğer engel ile ilgili olarak a) Araçların amaca dönüşmesi, b) İnsani zaaflar, c) Evlilik, iş ve çevrenin etkisi, d) 28 Şubat gerçeği konuları üzerinden değerlendirmede bulunuldu. Bu çerçevede şu tesbitler öne çıktı; gençlerimize üniversite faktörü bir amaç olarak gösterildiği, İslami mücadele gayesiyle girişilen politikanın particilik şeklinde sonuçlandığı, bu tehlikelerden kurtulabilmek için de "velayet" ve istişare gibi önemli otokontrol mekanizmalarını canlı tutmamız gerektiği vurgulandı. Evliliğe yüklenen anlam ve sonrasında kurulan yuvaların birer Dar'ul Erkam olması gerekirken bireysel mutlulukların küçük dünyası haline getirilmesinin sorgulanması gerektiği de ayrıca belirtildi.
Davette gençlerin rolü konusunda Peygamberimiz(s) etrafında davete icabet ederek ilk toplananların çoğunu gençlerin oluşturduğu gerçeği üzerinde duruldu. Bununla ilgili olarak siyerden iki model genç müslüman örnek olan Erkamb.Ebi'l Erkam ve Mus'ab b. Umeyr (r) üzerinden konu güncelleştirildi.
Günümüz cahiliyesinde müslüman gençlerin durumu konusunda genel bir çerçeve olarak şu tesbitler aktarıldı;
1-Karşı cinsle duygusal ve sosyal ilişki, internet, ibadetler, toplumsal sorunlar gibi konularda yer yer duyarsız davranabildikleri
2- İslam'ın anlaşılmasına emek vermiş olan şahsiyetler hakkında- büyüklerinin de etkisiyle- hakkaniyet ve eleştiri ahlakından uzak eleştiriler yöneltebildikleri
3-Gençlerin istişare kavramını yeterince içselleştirmedikleri için hayati kararlarında yanlışlıklar yapabildikleri
4-Özünde bir amaç dahilinde okuma geleneğinin olmamasından kaynaklı usul ve perspektif konusunda zayıf kalmaları
5-Ahirete yürekten iman etme noktasındaki sıkıntılı halin beraberinde kendileri ve çevreleri için ıslahı önceleyen duruştan uzaklaşmalarını kolaylaştırdığı…
Gençleri kazanmak için yapılabilecekler başlığı altında ise şu tesbitler yapıldı;
1-Gençleri içinde bulundukları bütün şartlarıyla düşünüp, onları anlamaya çalışmalıyız. Onları tenkit edip mahkum etmekten ziyade değer vermeli ve zaman ayırmalıyız.
2-İlgili oldukları alanlarda değerlendirebilmeliyiz. (Hitabet, şiir, tiyatro, müzik… vb.)
3-Gençlerin en çok etkilendiği "model şahsiyetler" olduğu için, büyüklerin örnekliklerini bu bağlamda da geliştirmeleri gerekir.
4-Güçleri ölçüsünde sorumluluklar vererek, aidiyet bilinci verilerek, öncü nesiller olabilmelerinin önü açılmalı
5-Mevcut sistemde dayatılan eğitime karşı doyurucu müslümanca alternatif eğitim programları üretilmeli
6- Allah'ın dinini amaç edinen arkadaş çevreleri oluşturulmalı.
Konuşmasını, "Davet" gibi unutulmuş bir kavramın yeniden hayat bulması için bu çalışmanın bir hatırlatma ve bir adım olması duasıyla bitirdi.
Haksöz-Haber/BATMAN