28 Aralık 2011 tarihinde Şırnak’ın Uludere ilçesine bağlı Ortasu (Roboski) Köyünde, 17’si çocuk 34 masum sivilin devlete ait uçaklar tarafından bombalanarak katledilmesinin üzerinden 9 sene geçti. Katliamın üzerinden uzun zaman geçmesine rağmen açılan idari ve adli soruşturmaların bir arpa boyu ilerlememesi zaten yeteri kadar vicdanları rahatsız ediyorken, siyasi iradenin meseleye yönelik sığ ve adaletten uzak bir yaklaşımda ısrar etmesi ve yeniden tırmandırılan milliyetçi atmosfer, Roboski’nin adalet arayışının unutulmasına neden olmuştur.

Katliamın yaşandığı ilk günlerde başta medyanın meseleye ilgisiz kalması ve özellikle iktidarın suskun kalmaya çalışıp konuyu geçiştirici bir söylem geliştirmesi, kamuoyu nezdinde çok büyük rahatsızlığa yol açmıştı. Kamuoyu ve sivil toplumdan yükselen tepkilerden sonra Erdoğan’ın söylem değişikliğine gitmesi, bu olayı bir ‘komplo’ olarak tanımlayıp “Ankara’nın karanlık dehlizlerinde kaybolmayacağını” vurgulaması konuya duyarsız kalınmayacağı şeklinde bir umut yeşertmişti. Meclis İnsan Hakları İnceleme Komisyonunun da katliamı çok yönlü araştırmaya çalışması ve siyasi açıdan desteklenmesi bu inanışı güçlendirmişti.

Ama zamanla bu beklentilerin karşılık bulmaması, 9 yıllık süre zarfında soruşturmaların bir noktaya taşınamaması, İçişleri Bakanlığının hazırladığı raporun yanlı ve manipülatif olması, Meclis İnceleme Komisyonuna gerekli belgelerin gönderilmesinde ağırdan alınıp keyfi davranılması, komisyonun işlevsiz kılınması ve Mart 2013’te komisyonun hazırladığı raporun muhtevası, olayın seyrinin olumsuz yönde değişeceği kanaatini pekiştirdi. Hukuki süreç ise çeşitli bahanelerle sürekli sürüncemede bırakıldı. Önce Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı 11 Haziran 2013’te “taksirle ölüme sebebiyet vermekten dolayı” dosya hakkında “görevsizlik” kararı verdi. Dava dosyası daha sonra Genelkurmay Askeri Savcılığı’na gönderildi ancak Ocak 2014’te “takipsizlik” kararı verildi. Roboski’de yaşamını yitirenlerin aileleri bunun üzerine Temmuz 2014’te Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuru yaptılar. Ancak AYM, başvuruda eksiklikler olduğunu belirtti ve “eksikliğin süresinde giderilmemesi” gerekçesiyle başvuruyu 24 Şubat 2015’te reddetti. AİHM’e yapılan başvurular da iç hukuk yolları tükenmediği için karşılık bulamadı. Hukuki süreç her defasında “görevsizlik, yetkisizlik, delil eksikliği, kasıt olmayışı” gibi suni gerekçelerle çıkmaza sürüklendi ve olayın sorumlularından bir türlü hesap sorulamadı.

Uludere Katliamının Aydınlatılmasından İktidar Sorumludur!

Uludere katliamı, bu hükümetin Kürt meselesi konusundaki samimiyeti açısından ilk günden bu yana hep esaslı bir sınanma imkânı olarak görüldü. Beklentinin bu kadar fazla olmasının nedeni; iktidarın Kürt sorunu konusunda atmış olduğu olumlu adımlarla ve ortaya koyduğu siyaset tarzıyla ilgiliydi. Türkiye’nin eski Türkiye olmadığını iddia eden Erdoğan ve ekibi için bu olay önemli bir sınavdı ve bir dönüm noktasıydı. Ancak bu sınav kaybedildi, Uludere katliamı da “faili meçhul” olaylar arasında yerini aldı.

Bu katliamın birilerince kendi politik amaçları doğrultusunda istismar edilmeye çalışıldığı bir gerçek olsa da onlara bu fırsatı Uludere adına hiçbir şey yapmayarak iktidar vermektedir. Ulusçu-milliyetçi devlet reflekslerinin her geçen gün daha da yoğunluk kazandığı, adalet sisteminin sürekli yeni hukuksuzluklar ürettiği bu siyasi ortamda Roboski için adaletin geleceğine dair tüm umutlar tükenmiştir. Özellikle 15 Temmuz’dan sonra hukukun birçok alanda askıya alındığı bu vasatta Roboski için adaletin tesis edileceğini ummak beyhudedir! 

Bu katliamın sorumlularının bulunmaması, geniş bir kesimin vicdanını kanatmayı sürdürüyor. İktidar bu olayın üstüne gidip faillerinden hesap sormadıkça, sağlıklı biçimde soruşturulmasını sağlamadıkça bu olayla ilgili sorumluluktan kurtulamayacaktır. Uludere’de katledilen insanların yakınları adalet bekliyor ve unutulmamalıdır ki adalet talebi karşılanmadıkça yaralar kapanmaz!

ÖZGÜR-DER DİYARBAKIR ŞUBESİ