Haziran 2007 Hak İhlalleri Değerlendirme Raporu
Özgür-Der Diyarbakır Şubesi'nin Haziran 2007 Hak İhlalleri Değerlendirme Raporu'nun tamamını ekte istifadenize sunuyoruz
Muhtıralar, Gözaltılar, Yasaklar, Sürgünler… İhlaller Devam Ediyor!
Genelkurmay Başkanlığı haziran ayında da yine bir gece yarısı bildirisiyle topluma ve siyasete müdahale kararlılığını ortaya koydu. 27 Nisan muhtırasıyla cumhurbaşkanlığı seçimleri tartışması üzerinden laiklik vurgusunu öne çıkartan Genelkurmay Başkanlığı, 8 Haziran bildirisinde ise "kitlesel karşı koyma refleksi" çağrısı ile halktan sokaklara çıkarak militarist yapıya bağlılıklarını göstermelerini istedi.
Kronikleşen bir yara olarak Kürt sorunu bu ay da kanamaya devam etti. Danıştay, Diyarbakır Sur belediyesinin çok dilli belediyecilik hizmetini cezalandırarak belediye başkanı Abdullah Demirbaş'ı görevden alırken ilgili kararı alan belediye meclisini de feshetti.
Türkiye'de basın emekçilerinin özgür koşullarda çalışma ve haber yapma hakları ile halkın haber alma özgürlüğüne dönük engellemeler ve ihlaller haziran ayında da sürdü. Bunun son örneği, Mehmet Sait Bayram, Fırat Avcı'nın tutuklanması ve Adem Özköse'nin gözaltına alınması oldu.
Haziran ayında yaşanan iki gelişme, Türkiye'nin giderek siyasileşen bir yargı sorunu ile yüz yüze olduğunu bir kez daha ortaya koydu. Anayasa Mahkemesi'nin " 367" meselesine dair gerekçeli kararı ve Hakimler Savcılar Yüksek Kurulu'nun Şemdinli davasına bakan Van 3. Ağır Ceza Mahkemesi hakimleri hakkında verdiği "sürgün" kararları militarist işleyişe yargı desteğinin somut iki örneği olarak karşımıza çıktı.
Ankara Anafartalar Caddesi başta olmak üzere yurdun değişik yerlerinde meydana gelen patlamaların ardından, bu patlamalarla bağlantılı olarak, Ümraniye'de bir gecekonduda silahlar bulunması ve zanlıların ulusalcı dernekler ve emekli generaller ile bağlantıları, çeteleşme olgusunun sistemin işleyişinin bir parçası olduğunu göstermesi açısından dikkat çekici gelişmelerdi.
ÖSS sınavında beklenildiği üzere Başörtüsü zorbalığı bütün şiddeti ile devam etti. Sınava girmek isteyen başörtülü öğrenciler, örtülerini çıkarma dayatmasına maruz bırakıldı. Aynı zulüm açık lise sınavlarında da karşımıza çıktı. Sınavlara ve mezuniyet törenlerine başörtüsü ile girenleri medyanın "gammazlaması" ise alıştığımız bir tutum oldu. Bunlara ek olarak, bu ay özellikle siyasi parti yöneticilerine ve belediye başkanlarına yönelik baskı, gözaltı ve tutuklamalar da devam etti. Yine İstanbul ve Bursa başta olmak üzere Müslümanlara yönelik baskı ve tutuklamalarda bu ay artış gözlendi. Ayrıca Diyarbakır'da meydana gelen patlama, muhalif insanlara yönelik haksız gözaltılar ve şüpheli ölüm olayları haziran ayının dikkat çeken ihlal konuları oldu.
Siyaset Sustu, Muhtıralar Konuştu!
Göreve geldiği günden itibaren günlük siyasi konular hakkında toplumu, meclisi, yargıyı ve siyasileri yönlendirecek türden açıklamalar yapan Genelkurmay Başkanı Yaşar Büyükanıt bu açıklamalarına haziran ayı içerisinde de iki skandal açıklamayla devam etti. İlki 8 Haziran'da internet üzerinden, ikincisi ise 27 Haziran tarihinde Isparta Eğirdir Orduevi'nde düzenlenen basın toplantısında Yaşar Büyükanıt tarafından yapıldı. İnternet sitesinde Genelkurmay, 'teröre karşı çağrı' başlığı altında ülkeyi yeni bir gerilim hattına itebilecek bir yönlendirmeye yeltendi. Bildiri, son günlerde arka arkaya gerçekleştirilen provokatif nitelikli eylemler gerekçe gösterilerek yayınlandı. Bildiri, geniş halk kesimlerinin "kitlesel karşı koyma refleksi" adı altında çatışmasına yol açabilecek bir nitelikteydi. Yine bildiri ile sistemi eleştiren muhalif kesimler "barış, özgürlük ve demokrasi gibi insanlığın yüksek değerlerini, terör örgütüne paravan olarak kullanan kişi ve kuruluşlar" olarak tanımlandı ve bu kişiler "bu olayların gerçek yüzlerini görme zamanı artık gelmiştir" denilerek tehdit edildi. Bu açıklama, Sakarya'da Ahmet Kaya'nın resminin bulunduğu tişörtü giyen insanlara yönelik linçin ve ulusal hislerle işlenen cinayetlerin olduğu bir zamanda yapılırken, ülkede derin bir toplumsal kaygı ve endişeye sebep oldu.
İkinci açıklama ise, Isparta Eğirdir Orduevi'ndeki basın toplantısında Yaşar Büyükanıt tarafından yapıldı. Açıklamada, "dağdaki bir teröristin en az 10 tane işbirlikçisi, destekçisi vardır" diyen Büyükanıt, bunları da "bir köyün muhtarı, bir köyün imamı" şeklinde açıkladı. Büyükanıt'ın Kürtlerin yaşadığı bölgelerdeki imamları ve muhtarları hedef göstermesi anlamına gelen bu açıklaması, yakılan, yıkılan ve boşaltılan binlerce köyü akılara getirdi. Yaşar Büyükanıt'ın imam ve muhtarları hedef göstermesi, askerin genellemeci bir mantıkla bölge insanına nasıl suçlu muamelesi yaptığını gözler önüne sermektedir. 27 Nisan muhtırasında dile getirilen "Ne mutlu Türküm diyene anlayışına karşı çıkan herkes düşmandır" yaklaşımının ardından genelkurmay bölge insanına dönük düşmanca tutumunu devam ettirmektedir. Genelkurmayın siyasete ve topluma yönlendirici müdahalelerde bulunması ve halkı birbirine karşı kışkırtması açık bir şekilde suçtur ve bu konuda öncelikle bağlı olduğu başbakanlık sorumludur.
Kürtçe Yasağı Devam Etti
Kürtlere karşı Cumhuriyet'in kuruluşundan beri devam eden inkar politikasının devlet tarafından bugün de sürdürülüyor. Geleneksel kıyafetlerden, Kürtlerin kültür ve diline kadar geniş bir yelpazede devam eden inkar ve asimilasyon politikası hala yakıcılığını koruyor.
Özellikle Kürt diline yönelik yasakta son zamanlarda ciddi bir artışın olduğu gözleniyor. Bu yasağın son örneğine bu ay tanık olduk. İçişleri Bakanlığı'nın, "Hizmetlerinde çok dilli belediyecilik kararı alan'' Sur Belediye Başkanının görevden alınması ve Belediye meclisinin feshi talebini değerlendiren Danıştay 8. Ceza Dairesi, 14 Haziran 2007 tarihinde Diyarbakır Sur Belediye Başkanı Abdullah Demirbaş'ı görevden alırken, çok dilli belediye hizmeti kararını alan belediye meclisini ise feshetti.
Diyarbakır Sur belediyesi yaptırdığı bir araştırma ile belediye sınırları içerisinde yaşayan vatandaşların günlük yaşamlarında %24 Türkçe, %72 Kürtçe, %1 Arapça, %3 Süryanice ve Ermenice konuştuğunu saptamış ve vatandaşların tümüne ulaşabilmek için, sağlık, çevre, vs. gibi konularda bu dillerde de bilgi vermeyi karara bağlamıştı.
Diyarbakır'da özellikle Sur semtinde halkın çoğunluğu Kürtçe konuşmaktadır. Halkın seçtiği belediyenin bu gerçekten hareketle, götürülmesi gereken hizmeti halkın anlayacağı dilde götürmesinden daha doğal bir şey olamaz.
Kararla belediye başkanı ve meclis üyeleri iki ay sonra yenilenecek belediye seçimlerinde aday olamayacakları gibi, "suç" işledikleri gerekçesiyle de yargılanacaklardır. Verilen bu karar, Kürt dilinin sosyal hayatta kullanılmasına müsaade edilmediğinin en bariz örneği olmuştur.
Özgür-Der olarak, Kürtçenin kullanılmasını ve bu dilde bilgi edinilmesini temel bir insan hakkı olarak kabul ediyor ve herkesi bu hakka sahip çıkmaya çağırıyoruz.
Basın ve Haber Alma Özgürlüğüne Darbe
Diyarbakır Söz Tv ve Söz Gazetesi haber müdürü Mehmet Sait Bayram ve muhabir Fırat Avcı, 18 Nisan tarihinde yayınlanan Diyarbakır 1. Sulh Ceza Hakimi Mehmet Yücel Kurtoğlu'nun Muğla'nın Fethiye ilçesinde Ağır Ceza Reisi iken rüşvet aldığı yönündeki iddialarla ilgili haberden dolayı tutuklanmışlardır. Bu ihlale Gerçek Hayat dergisinde gazetecilik yapan Adem Özköse'nin Terörle Mücadele Şubesi elemanlarınca gözaltına alınması eklenmiştir. Ayrıca uzun yıllar farklı medya organlarında gazetecilik yapan Bilal Tanrıverdi ve Recep Yılmaz bir gazetede 'canlı bomba' olarak gösterilmişlerdir.
Adem Özköse serbest bırakılmış, fakat Mehmet Sait Bayram ve Fırat Avcı'nın mağduriyeti hala devam etmektedir. Ayrıca bombacı olarak lanse edilen Bilal Tanrıverdi ve Recep Yılmaz ise tehdit edildiklerini ve can güvenlerinin olmadığını açıklamışlardır.
Yaşanan olaylar basının kartelleştiğinin ve özgür olmadığının açık göstergeleri olmuşlardır. Basın emekçilerinin özgür koşullarda çalışma ve haber yapma özgürlükleri engellenmemelidir. Mehmet Sait Bayram ve Fırat Avcı'nın serbest bırakılmalıdır. Ayrıca Bilal Tanrıverdi ve Recep Yılmaz ile ilgili bir düzeltme açıklaması yapılmalı ve kendilerinden derhal özür dilenmelidir.
HSYK Çetelerin Tarafında Mı?
Türkiye'nin önemli sorunlarından birisi, kamu görevlilerinin özellikle de güvenlik güçlerinin karıştığı yasa dışı eylem ve faaliyetlerin etkili bir şekilde soruşturulamamasıdır. Bu olaylarla ilgili olarak yürütülen soruşturmalar ya "dava açılmasına gerek olmadığı" kararı ile sonuçlanmakta ya açılan davalar "güvenlik" gerekçesi ile başka illere alınarak "tabii hakim" ilkesi ihlal edilmekte ya davaya bakan hakim ve savcılar baskı altına alınarak görevinden alınmakta ya da sürgün edilmektedirler. Bunun son örneği Şemdinli davasıdır.
Önce, dönemin Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Yaşar Büyükanıt'la ilgili suçlamaları iddianameye taşıyan Van Savcısı Ferhat Sarıkaya meslekten ihraç edildi. Şimdi de Yargıtay 9. Ceza Dairesinin, Şemdinli sanıkları Ali Kaya ve Özcan İldeniz hakkındaki 39 yıl hapis kararını "eksik soruşturma" gerekçesiyle bozması ve dosyanın askeri mahkemeye gönderilmesi kararına direnen Van. 3 Ağır Ceza Mahkemesi üyeleri sürgün edildi. Bu durum Şemdinli davasının, cuntanın simgesi haline geldiğini ve dokunanı yaktığını ortaya koymaktadır.
Adaletin sağlayıcısı olması gereken yargının, aksine oligarşik düzenin ürettiği zulmün savunucusu ve dayanağı pozisyonuna gelmesi en büyük toplumsal sorundur ve bir çok sorunun da kaynağıdır. Adaletin olmadığı yerde insan haklarından ve onurundan bahsetmek mümkün olmaz.
367'nin Gerekçesi Uzlaşma, Azınlığın Çoğunluğa Tahakkümü Mü?
Anayasa Mahkemesi "
Anayasa Mahkemesinin yayımladığı gerekçe, kararın CHP ve ulusalcı Kemalist çevrelerin söylemine dayandığını, siyasi konjonktürün etkisinde verildiğini göstermektedir. Genel ve yerleşik teamüllere tamamen aykırı olan bu karar açık bir tarafgirlik ürünüdür. Bir hukuk skandalı olarak tarihe geçecek olan kararda merkezi kavram olarak öne çıkarılan uzlaşma, bu olay özelinde çoğunluğun iradesine karşı azınlığın tahakkümü anlamına gelmektedir. Anayasa Mahkemesi bu kararla, Türkiye'nin bir hukuk devleti olmadığını bir kez daha göstermiştir.
ASKERİ MÜDAHALELER
Kardeş Halklar Arasına Nifak Sokulmasın!
27 Nisan'da İslami kesimi hedef gösteren paşalar şimdi de artan asker cenazeleri dolayısıyla kardeş Kürt halkını hedef gösteriyor. Muhtıracı generaller, bu sabah saat 00.30'da yeni bir gece yarısı bildirisi yayınladılar. "Teröre kitlesel karşı koyma refleksi" adı altında adeta linç çağrısı yapan darbeci generaller, iç savaş senaryolarında bir adım daha derinleştiler. (Haksöz – 08 Haziran 07)
Büyükanıt Isparta'da İmamları ve Muhtarları Hedef Gösterdi
Genelkurmay Başkanı Org. Büyükanıt, Isparta Eğirdir'deki Dağ Komando Okulu'nda terörle mücade konusunda bir basın toplantısı düzenledi. Açıklama, "Bir teröristin dağda barınabilmesi için aşağıda 10 kişinin olması gerekir. Teröristi destekleyen imam ve muhtarlar var" diyerek imamları ve muhtarları hedef gösterdi. (Haber7 – 27 Haziran – 07)
TSK Bölgede Geçici OHAL İlan Etti
Genelkurmay Başkanlığı, internet sitesinde yaptığı duyuruda bölgede geçici OHAL ilan etti. "Güvenlik bölgeleri" adı verilen uygulama Şırnak, Hakkari ve Siirt illerini kapsıyor. Açıklamada, koordinatları verilen bu bölgelerde 9 Haziran - 9 Eylül tarihleri arasında sıkı güvenlik ve giriş yasağı uygulanacağı bildirildi. (Haksöz – 08 Haziran 07)
KÜRTÇEYE DÖNÜK YASAKLAR
Kürtçe Slogan Da Davalık Oldu
Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, DTP'nin 25 Haziran 2006 tarihinde yapılan 1. Olağan Büyük Kongresi'nde, "Kürtçe slogan atılmasını engellemedikleri" gerekçesiyle kongre divan başkanı seçilen DTP Genel Başkan Yardımcısı Osman Özçelik ile 2 divan üyesi hakkında Siyasi Partiler Yasası'na muhalefet suçundan dava açtı. (ANF – 02 Haziran 07)
Kürtçe Davetiyeye Aynı Anda Soruşturma ve Dava Açıldı
Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı, 24 Mayıs 2007 tarihinde Baydemir tarafından Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcısı Durdu Kavak'a gönderilen ve üzerinde Türkçe ve Kürtçe "Demokrasi ve sanat için festival" yazılı açılış kokteyli davetiyesi nedeniyle soruşturma başlattı. (ANF – 07 Haziran 07)
'Çok Dilli Belediyeciliğe' Ağır Ceza
Danıştay 8. Dairesi, ''belediye hizmetlerinde çok dilli belediyecilik yolunda karar alan'' Diyarbakır'ın Sur Beldesi Belediye Başkanı Abdullah Demirbaş'ın başkanlığının düşürülmesine ve belediye meclisinin feshine karar verdi. (Haksöz – 15 Haziran 07)
Kürtçe Newroz Bildirisine Dava
Şırnak'ta 21 Mart günü düzenlenen Newroz kutlamasına ilişkin Kürtçe ve Türkçe dağıtılan çağrı bildirilerinden dolayı aralarında Şırnak Belediye Başkanı Ahmet Ertak'ın da bulunduğu Newroz Tertip Komitesi üyesi 7 kişi hakkında, Şırnak Asliye Ceza Mahkemesi'nde dava açıldı. Dava 2911 Sayılı Toplantı ve Gösteri Kanunu ile Siyasi Partiler Kanunu'na muhalefet iddiasıyla açıldı. (Gündem – 24 Haziran 07)
Askerin Cep Mesajına Dava Açıldı
Ankara Mamak'taki askeri birlikte vatani görevlerini yaparken cep telefonlarından birbirlerine Kürtçe-Türkçe mesajlar gönderen 2'si tutuklu 3 erin de aralarında bulunduğu toplam 7 kişiye terör örgütü PKK'ya üye olmak suçundan 15 yıla kadar hapis talebiyle dava açıldı. (Yenişafak - 30 Haziran 07)
BASIN VE HABER ALMA ÖZGÜRLÜĞÜ
Genelkurmay Akreditasyonu Kıbrıs'ta da Faal
Genelkurmay sansürü KKTC'nin resmi yayın kuruluşu Bayrak Radyo Televizyon Kurumu (BRT) ekibini de vurdu. BRT'nin KKTC Güvenlik Kuvvetleri Komutanlığı Karargâhı'nda düzenlenen "Şehit Teğmen Caner Gönyeli–2007 Arama Kurtarma Tatbikatı Brifingi"ni izlemesine izin verilmedi. (Haksöz – 13 Haziran 07)
AKP Mitinginde DİHA Yasağı
Başbakan Erdoğan'ın Şanlıurfa'da düzenlediği mitingi izlemek isteyen Dicle Haber Ajansı muhabiri M. Ali Ertaş ile Gündem gazetesi muhabiri 'özel emir' olduğu gerekçesiyle içeri alınmadı. Muhabirlere vatandaş olarak dahi mitingi izleyemeyecekleri söylendi. (Birgün - 17 Haziran 07)
D.Bakır'da Haber Müdürü ve Muhabir Tutuklandı
Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde bölgesel yayın yapan Söz TV ve Gazetesi Haber Müdürü Sait Bayram ve muhabir Fırat Avcı, gazetede yaptıkları bir haberden dolayı tutuklandı. (Haber7 - 18 Haziran 07)
Takvim Yerel Gazeteciyi "Bombacı" Yaptı
Takvim gazetesi, gazeteci-yazar Bilal Tanrıverdi'yi "Kuzey Irak'tan yurda sızan ve 81 ilde aranan tehlikeli intihar bombacısı" olarak yansıttı. Tanrıverdi, hedef gösterildiği için gazeteyi mahkemeye verdi. (Bianet - 25 Haziran 07)
General Davası'nda Vakit'e Ceza
TSK'da görev yapan bazı generalleri terör örgütlerine hedef gösterdikleri iddiasıyla yargılanan Anadolu'da Vakit Gazetesi'nin sahibi Nuri Aykon'a 23 bin 155, Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Harun Aksoy'a da 11 bin 582 YTL tutarında ön ödeme emri çıkarıldı. İstanbul 11. Ağır Ceza Mahkemesi'ndeki duruşmaya, tutuksuz sanıklar Nuri Aykon ve Harun Aksoy katılmadı. (Yenişafak - 28 Haziran 07)
SİVİL TOPLUMA VE SİYASİ PARTİLERE DÖNÜK BASKILAR
DTP Eskişehir İl Binasına Saldırı
DTP Eskişehir il binası dün gece kimliği belirsiz kişiler tarafından saldırıya uğradı. Parti binasının camlarını kıran saldırganlar, içeriye molotof kokteyli atarak binayı ateşe verdi. İçeride kimse bulunmadığı için saldırıda can kaybı yaşanmadı ancak binadaki eşyaların tamamı yandı. DTP yönetimi saldırının provokasyon sonucu geliştiğini açıkladı. (ANF – 05 Haziran 07)
19 Aralık Katliamı Mitingi Yapan İHD'lilere Ceza Yağdı
İHD Adana Şubesi'nin 19 Aralık 2000 yılında cezaevlerinde yaşanan olaylara ilişkin 2005 yılında yaptığı '19 Aralık Katliamı Mitingi Tertip Komitesi' üyeleri hakkında Adana 1. Sulh Ceza Mahkemesi'nde açılan davanın karar duruşması görüldü. Davada İHD'lilere ceza yağarken, 6 kişiye 2 yıl 8 ay hapis cezası verildi. Bir kişinin beraat ettiği duruşmada, avukatların cezanın ertelenmesi yönündeki talebine mahkeme heyeti, 'Ülkenin içinde bulunduğu koşuları' gerekçe göstererek reddetmesi dikkat çekti. (DİHA – 07 Haziran 07)
DTP'li Demirtaş gözaltına alındı
DTP Genel Başkan Yardımcısı Nurettin Demirtaş gözaltına alındı. Askerlikle nedeniyle hakkında çıkartılan arama kararı ile ilgili bilgi almak üzere Ankara İl Jandarma Komutanlığı'na giden Demirtaş, burada gözaltına alındı. (ANF – 07 Haziran 07)
Seçim Yasağı
YSK, aldıkları mahkumiyet nedeniyle eski milletvekilleri Selim Sadak, Hatip Dicle ve Orhan Doğan'ın milletvekili adayı olamayacağını açıkladı. (Haber7 - 08 Haziran 07)
DTP Üyesi 5 Kişi Gözaltına Alındı
Antep'in Islahiye İlçesi'ne bağlı 2 beldede düzenlenen ev baskınlarında DTP üyesi 5 kişi gözaltına alındı. (ANF – 15 Haziran 07)
İHD Adana Şubesi Yöneticilerine Bir Yıl Hapis
F TİPİ cezaevlerine 19 Aralık 2000 yılında yapılan ve onlarca mahkumun ölmesine neden olan Hayata Dönüş operasyonunun 5'inci yıldönümünde basın açıklaması yapan İHD Adana Şube Başkanı Ethem Açıkalın ve yöneticiler Hüseyin Beyaz ile Mustafa Balçiçek hakkında "suç ve suçluyu övdükleri" gerekçesiyle açılan dava bir yıl hapis cezasıyla sonuçlandı. (Birgün - 20 Haziran 07)
'Sayın Öcalan'a 20 Ay Hapis Cezası
DTP Adana eski İl Başkanı Kerem Uğur ile yönetici Abdullah İzgi, yaptıkları açıklamada 'Sayın Öcalan' ibaresine yer verdikleri gerekçesiyle 10'ar ay hapis cezasına çarptırıldı. (Gündem – 24 Haziran 07)
Milletvekili Adayına Gözaltı
Ezilenlerin Sosyalist Platformu üyeleri ve İstanbul 1. bölge bağımsız sosyalist milletvekili adayı Kanber Saygılı dün İstanbul Emniyet Müdürlüğü önünde Celalettin Cerrah'ı protesto ederken gözaltına alındı. (Birgün - 26 Haziran 07)
"Gümrükte Bağımsızlara Oy Yasağı Adaletsiz"
Bağımsız aday Ayhan Bilgen, sınır kapılarında oy kullanacakların bağımsız adaylara oy vermesinin teknolojik olanaklara karşın sağlanmamasını "açık adaletsizlik örneği" olarak niteledi; Irak seçimlerinde bile büyükelçiliklerde oy kullanılabildiğini anımsattı. (Bianet - 27 Haziran 07)
CEZASIZLIK
Şemdinli Davası Nasıl Örtbas Ediliyor?
Hakkâri'nin Şemdinli ilçesindeki Umut Kitabevi'ne bomba atarak bir kişinin ölümüne neden oldukları iddia edilen astsubaylar Ali Kaya ve Özcan İldeniz hakkındaki dava dosyasını taşıyan PTT aracının kazaya uğraması yeni soru işaretlerine yol açtı. (Haksöz – 11 Haziran 07)
16 Yaşındaki Şemsettin'in Katillerine Takipsizlik!
Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı, 2006 yılının sonunda Pirinçlik köyünde 16 yaşındaki Şemsettin Yavuzkaplan'ın gözaltında ölmesinin ardından açılan soruşturmada takipsizlik kararı verdi. Savcılık, "dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırılık dolayısıyla ölüme neden olma'' suçunu işledikleri iddiasıyla soruşturma başlatılan Pirinçlik Jandarma Karakolu'nda görevli 2 astsubay, 1 uzman çavuşla 5 erbaş ve erden oluşan 8 askerin soruşturmasını kapattı. (ANF – 13 Haziran 07)
Dokunan Yanıyor: Şemdinli Mahkemesine Sürgün!
Daha önce iddianamesini hazırlayan savcısı meslekten ihraç edilen Şemdinli davasının bu defa hakimleri sürüldü. Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu Şemdinli soruşturması kapsamında Yargıtay'ın verdiği karara uymayan Van 3. Ağır Ceza Mahkemesi üyelerini başka illere atadı. (Haksöz – 29 Haziran 07)
SORUŞTURMALAR, GÖZALTILAR
Metin Demir, Mustafa Eğilli ve Hasip Yokuş Hala Tutsak
Irak Kürdistanı'nda tutsak olan Özgür-Der üyeleri Metin Demir, Mustafa Eğilli ve Hasip Yokuş'un gözaltına alınmasından 1 yıl geçmesine rağmen dışişleri bakanlığından herhangi bir somut adım atılmadı. (haber7 - 01 Haziran 07)
Diyarbakır Olaylarını Kınayanlara Dava Açıldı
Diyarbakır'da 14 HPG gerillasından 4'ünün cenaze töreni sonrasında başlayan ve 14 kişinin ölümüyle sonuçlanan olayları protesto etmek için İzmir'de 31 Mart 2006 tarihinde yapılan basın açıklamasına katılanlar hakkında dava açıldı. (ANF – 18 Haziran 07)
Habur'da Gözaltına Alınan Atalay'dan Haber Alınamıyor
Güney Kürdistan'a iş için gitmek için Habur Sınır Kapısı'ndan geçerken Türk güvenlik güçleri tarafından gözaltına alınan Diyarbakırlı Fahri Atalay'dan haber alınamıyor. (ANF – 20 Haziran 07)
Van'da Hizbullah Operasyonu: 2 Gözaltı
Van'da düzenlenen operasyonda, Hizbullah üyesi oldukları iddia edilen 2 kişi gözaltına alındı. (Zaman - 25 Haziran 07)
Mezarlıkta İzinsiz Gösteriye Gözaltı
Adana'da, 6 yıl önce ölüm orucunda hayatını kaybeden eylemciyi mezarı başında anmak isteyen yasadışı sol bir örgüte (Türkiye Komünist Emek Partisi-Leninist (TKEP-L) örgütü ) mensup 16 kişi gözaltına alındı. (Yenişafak - 27 Haziran 07)
YAŞAM HAKKI
HPG Gerillası Oğuz İşkence İle Öldürüldü!
Van'ın Muradiye İlçesi kırsalında yaşamını yitiren HPG gerillası Tahir Oğuz'un amcası Davut Oğuz, yeğeninin işkence ile öldürüldüğünü söyledi. Oğuz yeğeninin vücudunda, sigara söndürüldüğüne ve darp edildiğine dair izler bulunduğunu belirtti. (ANF – 07 Haziran 07)
Muş'ta Korucular Ev Taradı: 1 Ölü, 2 Yaralı
Muş'un Kayalısu Köyü'nde Abdulhamit Kocaman adlı kişinin evi, 'HPG'liler var' iddiasıyla korucular tarafından silahlarla tarandı. Olayda bir kişi yaşamını yitirirken, Kocaman ailesinden 2 kadın yaralandı. (ANF – 10 Haziran 07)
Batman'lı İşçiden 6 Aydır Haber Alınamıyor
Kozluk ilçesinde ikamet eden evli ve 2 çocuk babası Eşref Baş'tan 6 aydır haber alınamıyor. Oğlunun 'İstanbul'a çalışmaya gidiyorum' diyerek evden ayrıldığını söyleyen baba M. Şirin Baş, "Bir hafta sonra kendisini aradım. Bir otoparkta iş bulduğunu söyledi. Bir daha oğluma ulaşamadım. Çocuğumun hayatından endişe ediyorum." Dedi. (ANF – 24 Haziran 07)
LİNÇ GİRŞİMİ
Ahmet Kaya Tişörtüne Linç Girişimi
Adapazarı Karaçam'da yapımı süren duble yol inşaatında çalışan ve Diyarbakırlı oldukları öğrenilen 25-30 yaşlarındaki Mehmet Alaca ile Senayi İzci, saat 20.30 sıralarında Çark Caddesi'nde yürürken tişörtlerinde bulunan Ahmet Kaya resmi nedeniyle, bir grup gençle tartıştı. Tartışmanın büyümesi üzerine sayıları bir anda çığ gibi büyüyerek yaklaşık 500 kişiye ulaşan kalabalık, Alaca ve İzci'ye saldırdı. Alaca kaçarak bir apartmana sığınırken İzci ise olay yerine gelen polisin müdahalesine rağmen feci şekilde dövüldü. Kalabalığın linç etmek istediği İzgi, güçlükle polis otomobiline bindirilerek Emniyet Müdürlüğüne götürüldü. (Milliyet – 05 Haziran 07)
Erzincan'da Yaralı Gerillaya Linç Girişimi
Erzincan'da dün gece Türk ordu birlikleri ile HPG gerillaları arasında çıkan çatışmada yaralanan ve Erzincan 13 Şubat Devlet Hastanesi'nde tedavi altına alınan HPG gerillası linç girişimine maruz kaldı. (ANF – 19 Haziran 07)
İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ
"Kürtler'in Anayasal Hakkı Verilmeli" Sözüne 10 Yıl
Kürt Der sözcüsü İbrahim Güçlü, Hulki Cevizoğlu ve Kanal Türk çalışanı Adnan Bulut hakkında "Türklüğü, Cumhuriyeti, devletin askeri teşkilatını aşağılamak ve suçluyu övmek" gerekçesiyle dava açıldı. Sanıklar hakkında ayrı ayrı 10 yıl hapis isteminde bulunuldu. (ANF – 08 Haziran 07)
Kaymaz Ailesinin Avukatı Elçi Yargılanıyor
Kaymaz ailesinin avukatı Tahir Elçi, 14 Haziran'da Uğur ve Ahmet Kaymaz'ı öldürmekle suçlanan polisleri beraat ettiren Eskişehir Ağır Ceza Mahkemesi'nde adil yargıyı etkilemeye teşebbüsle yargılanacak. Elçi'nin yargılanması için Cemil Çiçek de izin verdi. (Bianet – 11 Haziran 07)
Taksim'de Olaylı Gün
Taksim Meydanı'nda yasadışı pankart açarak izinsiz gösteri ve basın açıklaması yapmak isteyen yaklaşık 70 kişilik gruba polis müdahale etti. Polisle göstericiler arasında yaşanan arbede sonucu 35 gösterici gözaltına alındı. Olaya neden olan " Kürt Halkına Özgürlük " yazılı pankarta da polis tarafından el konuldu.( Yenişafak -17 Haziran 07)
'Adalet, Kürt Mahallesindeki Cinayeti Görmüyor' Sözüne 3 Yıl Ceza
Bildiri dağıttığı gerekçesiyle sokak ortasında polis tarafından öldürülen 15 yaşındaki Fevzi Abik cinayetine ilişkin açılan soruşturmada aradan geçen 1 yılda ilerleme sağlanamazken, bu durumu eleştiren Adanalı İHD yöneticileri 'polisi aşağılamak' suçundan hakim karşısına çıktı. "HSCB'yi patlatan zanlıları İran sınırında yakalayıp getiren adalet, Kürt mahallesindeki cinayeti görmezden geliyor" diye ifade veren İHD'lilerin 3 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılmaları isteniyor. (ANF – 19 Haziran 07)
Kürt Sanatçı Xemgin Birhat'ta 1 Yıl 3 Ay Hapis Cezası
Urfa'da düzenlenen Newroz etkinliğinde 'Mezin Apo' parçasını söyleyen sanatçı Xemgin Birhat'a bir yıl 3 ay hapis cezası verildi. (ANF – 19 Haziran 07)
İfade Özgürlüğü Üzerinde Üniforma Gölgesi
Genelkurmay, Yasemin Çongar'ın Hudson toplantısıyla ilgili haberini yalanladı. Ama Çongar elindeki davetiyede her şeyin yazdığını söylüyor. Şimdi kime inanacağız? Ordu siyasetin üzerine kapanırken ifade özgürlüğünü de boğuyor. (Bianet - 22 Haziran 07)
'Sayın Öcalan' Sözüne 10 Ay Hapis
Demokratik Toplum Partisi Adana eski İl Başkanı Kerem Uğur (57) ile DEHAP Adana eski İl Başkanı ve DTP il yöneticisi Abdullah İzgi (47) hakkında Öcalan'a 'Sayın', silahlı teröristlere de 'gerilla' diye hitap ettikleri gerekçesiyle 10'ar ay hapis cezası verildi. (Yenişafak - 23 Haziran 07)
Cem Hakko'ya 301 Soruşturması
Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı "Türklüğü aşağıladığı" ileri sürülen işadamı Hakko'ya 301'den soruşturma açıldı. Hakko, "Museviler patron, siz işçisiniz, hepinizi biz giydiriyoruz" dediği iddia edilmişti. (Bugün – 26 Haziran – 07)
Said Nursi Sözlüsüne Soruşturma
Isparta Vali Vekili Bekir Kaya, bir ilköğretim okulu öğretmeninin Said-i Nursi'nin sözlerinden derlediği ders notlarını öğrencilere dağıttığı ve ardından sınav yaptığı iddialarıyla ilgili soruşturma açıldığını bildirdi. (Yenişafak - 29 Haziran 07)
İstisnalar Telefonda KAİDEYİ BOZABİLİR
Telefonları sınırsız dinlemeye imkan veren tasarı yasalaşırsa, "ses rengi" ve "anahtar sözcük" yöntemiyle dinleme yapılacak. İstihbaratın belirleyeceği "Öcalan, örgüt, El Kaide" gibi sözcükler kullanıldığı anda otomatik kulak devreye girecek.(Yenişafak-30 Haziran 07)
ÜNİVERSİTELER VE EĞİTİM HAKKI
Halay Çeken 39 Öğrenci Okuldan Atıldı
Mersin Üniversitesi'nde 150 öğrenci hakkında açılan soruşturma 39'unun okuldan atılması ile sonuçlandı. Mersin Üniversitesi'nde 19-20 Aralık 2006 tarihlerinde meydana gelen olaylar sonucunda haklarında soruşturma açılan 39 öğrenci okuldan atıldı. Öğrencilerin okuldan atılmalarında "Kürtçe şarkı söylemek ve halay çekmek" gerekçesinin yer alması ise dikkat çekti.( Evrensel - 17 Haziran 07)
Mersin Üniversitesinde Mağdurlar Cezalandırıldı
Mersin Üniversitesi'nde geçtiğimiz kasım ayında rektörlüğe K.Suha Aydın atanır atanmaz başlayan saldırılar sonucunu verdi. 25 Haziran da okula girmek isteyen öğrenciler kapıya verilen bir listeyle 40 öğrencinin okuldan atıldığını öğrendiler. (Birgün - 26 Haziran 07)
İNANÇ ÖZGÜRLÜĞÜ
ÖSS'de Başörtüsü Zorbalığı Devam Etti
Başörtüsü zorbalığı dünkü ÖSS'de beklenildiği üzere devam etti. Sınava girmek isteyen başörtülü öğrenciler, örtülerini çıkarma dayatmasına maruz kaldılar. (Haksöz – 18 Haziran 07)
Bağcılar Lisesi'nde Toplu Namaz Komplo...
İstanbul'da Bağcılar Lisesi'nde öğrencilerin namaz kılması ve basında bunu suç gibi gösteren haberler üzerine açılan 'inceleme ve soruşturma' sonuçlandı. İstanbul Milli Eğitim Müdürlüğü'nün görevlendirdiği müfettişlerin hazırladığı raporda, Bağcılar Lisesi'nde suç unsuruna rastlanmadığı belirtilerek, olayın bir 'komplo' olduğu kanaatine varıldı. (Milli Gazete - 18 Haziran 07)
İstanbul ve Bursa'da Müslümanlara Gözaltı!
İstanbul ve Bursa'da bugün yapılan operasyonlarda İslamî hassasiyet sahibi çok sayıda kişi gözaltına alındı. Gözaltına alınanlar arasında geçen yıl Afganistan'da Taliban saflarında savaşırken işgalci Amerikan askerleri tarafından şehid edilen Osman Özkan'ın eşi Zehra Özkan'ın da bulunduğu bildirildi. (Haksöz – 19 Haziran 07)
YÖK'ün Eli Bilkent'in Yakasında
Yükseköğretim Kurulu'nun, Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Abdullah Gül'ün kızı Kübra'nın Bilkent Üniversitesi'ndeki mezuniyet törenine başörtüsü ile katılması nedeniyle üniversite hakkında soruşturma açtığı ortaya çıktı.(Haksöz – 19 Haziran 07)
Başörtülü Esnafa Ruhsat Verilmedi
AKP'li Kuşadası belediyesi'nden skandal. Kuşadası'nda hediyelik eşya dükkanı açmak için belediyeye ruhsat başvurusunda bulunan Aynur Göktaş isimli bayana, fotoğrafı başörtülü olduğu için ruhsat verilmedi. (Milli Gazete - 22 Haziran 07)
Başörtülü Öğrenciler Dün de Sınava Alınmadı
Sinop'ta Cumartesi ve Pazar günü yapılan açık lise imtihanlarına öğrencilerin başörtüsü ile girmelerine, Danıştay tarafından alınan karar gerekçe gösterilerek izin verilmedi. (Yenişafak - 25 Haziran 07)
MEB'den Sınavda Türban Soruşturması
Milli Eğitim Bakanlığı, Eskişehir ve Alanya'da açık öğretim lisesi ikinci dönem sınavına türbanlı öğrencilerin girmesine izin veren yöneticiler hakkında soruşturma başlattı. (CNN Türk – 25 Haziran 07)
Başörtülü Anneye Hasta Çocuğunu Göstermediler
Daha önce kan vermeye giden ancak başörtülü diye kanı alınmayan Hacettepe Üniversitesi Hastanesi'nde yeni bir skandal daha ortaya çıktı. Fikriye Irmak'a çocuk hastanesinde bademcik ameliyatı olan 6 yaşındaki çocuğu 'Başhekimin talimatı' gerekçe gösterilerek gösterilmedi. (Milli Gazete - 29 Haziran 07)
İŞKENCE VE KÖTÜ MUAMELE
Liseli Gence 'Karakolda İşkence' İddiası
Hatay'ın Reyhanlı ilçesinde oturan İbrahim Demiryege, arkadaşlarının karıştığı bir kavga nedeniyle ifade vermek için gittiği karakolda polis tarafından dövülerek darp edildiğini ileri sürerek polisler hakkında suç duyurusunda bulundu. (Gündem – 17 Haziran 07)
Askerlerin Dövdüğü Köylü Hastanelik Oldu
Siirt'in Eruh ilçesinde dövülerek gözaltına alınan Sadettin Timurtaş, Eruh Devlet Hastanesi'nde tedavi altına alındı. Eruh'un Görgün köyüne giden askeri birlikler, Sadettin Timurtaş ile eşi Cemile Timurtaş'ı dün sabah gözaltına alarak Eruh Jandarma Karakolu'na götürdü. (Gündem – 20 Haziran – 07)
Ölen Kükçe İçin Kimse İşkence Raporu İstemedi
Mustafa Kükçe savcılığa çıkarıldığında ayakta duramıyordu; cezaevinde öldü. Baronun görevlendirdiği avukat Levent "Sağlık raporlarını inceleyemedim" diyor. Avukat Doğan "İşkence kuşkusunda hemen hastaneden rapor istenmesi gerek. Baro müdahil olmalı" dedi.
(Bianet - 22 Haziran 07)
ÇETELER
Soyguncu Maskesinin Altından Asker Çıktı
Asker bağlantılı yasadışı faaliyetlere soygunculuk da eklendi. İstanbul Üsküdar'da önceki gün bir kuyumcu dükkanında yapılan soygundan sonra 25 kişilik bir çete ortaya çıkarıldı. Çete üyelerinden 6'sının Özel Kuvvetler Komutanlığı'nda görevli askerler olduğu belirlendi. Soyguncuların sorgusu sonrasında aynı çetenin İstanbul ve çevre illerde birçok kuyumcu ve işyerini soydukları da tespit edildi. (Gündem – 21 Haziran 07)
Diyarbakır'da Bomba Patladı: 6 Yaralı
Diyarbakır'da bir minibüs durağında bisiklete konan bombanın patlaması sonucu 6 kişi yaralandı. Yaralananlardan biri astsubay, biri üniversite öğrencisi, biri memur, 3'ü esnaf. (Haber7 – 15 Haziran – 07)
DİĞER
Askerler Dicle'de Ormanlık Alanı Ateşe Verdi
Diyarbakır'ın Dicle İlçesi'ne bağlı Kelekçiler Köyü yakınında bulunan ormanlık alanın operasyondan dönen askerlerce yakıldığı öğrenildi. (ANF – 17 Haziran 07)
Örgütlenme Yüzünden Atılan İşçiler Eylemde
Gebze Organize Sanayi Bölgesi'nde Rözmaş Makine Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi'nde iki günde 15 işçi sendikal örgütlenme içine girdikleri için işten atıldılar. İşçiler bugünden itibaren fabrika önünde gündüz saatlerinde bekleme eylemi başlattı. (Bianet - 22 Haziran 07)
Vicdani Retçi Savda'ya 15 Aylık Ceza Çıktı
Vicdani retçi Savda'nın "emre itaatsizlikte ısrar ve firar" suçlamalarıyla aldığı 15 aylık hapis cezası Askeri Yargıtay tarafından onandı. Savda 13 ay daha hapiste kalacak. Savda'ya askeri üniforma giymediği gerekçesiyle de 10 gün hücre cezası verildi. (Bianet - 18 Haziran 07)
Anayasa Mahkemesi, '
Anayasa Mahkemesi, 1 Mayıs'ta verdiği '
NOT: Bu rapordaki bilgiler basından taranarak derlenmiştir. Haberler, içeriklerine dokunulmaksızın özetlenmiş, tüm haberlerin kaynakları ayrıca gösterilmiştir.
Özgür-Der Diyarbakır Şubesi
İnsan Hakları İzleme Komisyonu