2. Meşrutiyetin ilanından sonra Osmanlı Devletinde birçok parti kurulmuştu. Bu durum Cumhuriyetin kurulmasıyla ortadan kalktı ve 1945 yılına kadar çok partili sisteme imkan tanınmadı. Bu yıla gelinceye kadar sistem tarafından danışıklı olarak kurulmalarına izin verilen ı Terakkiperver ve Serbest Cumhuriyet fırkalarına bile tahammül edilemedi ve adeta bu partiler eliyle muhaliflerin tasfiye edilmesi gerçekleştirildi.2. Dünya Savaşı'nın ertesinde dış dünyada gelişen şartlar sonucunda Türkiye'de de çok partili sisteme geçiş yapıldı. Demokrat Parti kuruluşu'nun üzerinden 4 yıl geçtikten sonra seçimleri kazanarak iktidara geldi. Bu durum Kemalistler açısından tam bir şok haliydi. Bugün biler birçok Kemalist zevatın 1950 seçimlerini karşı devrim olarak nitelendirdiklerine tanıklık etmekteyiz. Demokrat Parti iktidarı 10 yıl sonra ordu içindeki alt rütbeli cuntacı yapılanmanın bir darbesiyle sona erdi. Özgür-Der Bağcılar Temsilciliği 19 Mart Cumartesi gecesi temsilcilik binasında Türkiye'nin Oluşumu üst başlıklı seminerinde 27 Mayıs 1960 darbesini ve bu konuyla bağlantılı olarak kuvvetler ayrılığı ilkesini ve derin devlet yapılanmasını gündeme aldı. Seminer programının konuşmacısı Abdülhakim Sarıkaya idi.

Abdülhakim Sarıkaya 27 Mayıs darbesinin neden gerçekleştirildiği ile ilgili şu görüşleri dile getirdi; 1950 yılına kadar CHP vasıtasıyla devletin imkanlarıyla zenginleşen ve devletin okullarında okuyarak yetişen gruplar Demokrat Partinin iktidara gelmesiyle bu imkanlarının ellerinde gideceği endişesi içerisine girdiler. Ayrıca Kemalist zihniyet muhalefet diye bir unsuru hiçbir zaman benimseyememiştir ve dolayısıyla karşısında bulunan herkesi düşman olarak görmüştür ve bu sebepten Demokrat Partiyi hiçbir zaman benimsememiştir. Henüz iktidara geldikten 20 gün geçmişken bir grup general İsmet İnönü'yü ziyarete gelip darbe yapmak istediklerini belirtmeleri üzerine İsmet İnönü Adnan Menderese gidip geçmiş dönemle ilgili hesap sorup sormayacağını sormuş ve Menderes'inde sormayacağı garantisini verdikten sonra İnönü bu darbe teşebbüsüne izin vermemiştir. Ayrıca o dönemde cuntacı subayların yönlendirmeleriyle üniversite rektörleri ve öğrencilerinin olaylar çıkararak ülkede bir huzursuzluk durumu oluşturmuşlardır ve bu da sonradan bir darbe sebebi olarak ortaya konulmuştur. Bütün bunlara ilaveten o zaman ki medya eliyle birtakım yalan haberler uydurulup bu sayede hükümet aleyhinde bir ortam oluşturulmuştur. Laiklik bahane edilerek hükümetin üzerine gidilmiştir. 1950'li yıllarda ortaya çıkan Kıbrıs sorunu ve Demokrat parti zamanında derin güçlerin eliyle gerçekleştirilen 6-7 Eylül olayları hükümetin dış devletler nazarında itibarını düşürmek için tezgahlanmıştır. Bütün bu olanlar içeride gelişen darbe bahaneleri olarak sayılabilir.

Birde bütün bunlardan bağımsız olarak A.B.D tarafından verilen Marshall yardımının azalması sonucu Adnan Menderesin Rusya ile yakınlaşması 27 Mayıs darbesinin gerçekçi nedenlerinden birisi olabilir.

Sarıkaya 27 Mayıs darbesini anlatırken 28 Şubat sürecine ve günümüzdeki Ergenekon ve Balyoz gelişmelerine de atıfta bulunarak benzer hususların günümüzde de var olduğunu ifade etti.

Sarıkaya kuvvetler ayrılığı ilkesinin Cumhuriyetin başından itibaren tam olarak uygulanmadığını daha çok kuvvetler birliği ilkesinin uygulanmak istendiğini ifade ederek yasama yürütme ve yargının kimi zaman sadece meclis tarafından yerine getirildiğini kimi zamanda darbeler sonucu askerler tarafından gerçekleştirildiğini belirtti.

Sarıkaya derin devlet konusunda ise ordunun bu yapılanmada tek unsur olmadığını iş çevrelerinin, üniversitelerin, medyanın derin devlet yapılanması içinde yer aldığını söyleyerek derin devletin sorumluluk almadan yetkileri elinde tuttuğunu söyledi.

Seminer programı dinleyicilerin katkı ve sorularıyla sona erdi.

Haber: MURAT YÜRÜKOĞULLARI