'Müminlerin birbirlerine karşı sorumlulukları' başlıklı sunumunda, Zeynep Günhan özetle şunları anlattı:

"Rabbimiz Hucurat Suresi 10. ayette:'Müminler ancak kardeştirler. Öyleyse kardeşlerinizin arasını düzeltin ve Allah’tan korkun ki merhamet olunabilesiniz.'buyuruyor. Buna göre, mü’minlerin birbiri ile olan ilişkisinin kardeşçe olması, eğer birbiri ile kırgın ve dargın olanlar varsa aralarının düzeltilmeye çalışılması gerekmektedir. Arayı düzelten ve ilişkileri iyi olanlara da Allah’ın merhamet etmesinin umulduğu belirtilmektedir. Müminler arası ilişkiyi düzenleyen Hucurat Suresinin 11 ve 12. ayetlerinde de, mü’min erkeklerin ve mü’min kadınların birbiri ile alay etmemesi, birbirini karalamaması, hoşa gitmeyecek kötü lakap takmaması, su-i zan yapmaması, kusur araştırılmaması ve gıybet yapılmaması emredilmektedir.

Yine Tevbe Suresi 71. ayette:'Mümin erkekler ve mümin kadınlar birbirlerinin velileridir. İyiliği emrederler; kötülüğe engel olurlar. Namaz kılarlar, zekat verirler. Allah’a ve Resulüne itaat ederler. İşte bunlara Allah rahmet edecektir. Allah şüphesiz güçlüdür, hakimdir.'buyurarak, mü’min erkekler ve mü’min kadınların birbirleri ile ilişkilerinin dostluk esası üzerine olacağı beyan ediliyor.

Allah mü’min kullarını birbirine kardeşlik ve dostluk bağı ile bağlıyor. O halde karşılıklı görev ve sorumluluklar da kardeşlik ve dostluk esasına göre yerine getirilmeli, kardeşlik ve dostluk prensiplerine aykırı her türlü söz ve davranıştan sakınılmalıdır.

Allah Resulü de bu konu üzerinde çok durmuş, mü’minler arası ilişkilerin ne şekilde olması ya da olmaması hususunda tembih ve ikazları olmuştur:

“Sizden biri, kendi için sevdiğini kardeşi için de sevmedikçe gerçek imana eremez.”

"Müslüman, diğer Müslümanların elinden ve dilinden zarar görmediği kimsedir. Mü'min de, halkın, can ve mallarını kendisine karşı emniyette bildikleri kimsedir.”

"Birbirlerini sevmede, birbirlerine merhamette, birbirlerine şefkatte mü'minlerin misâli, bir bedenin misâlidir. Ondan bir uzuv rahatsız olsa, diğer uzuvlar uykusuzluk ve hararette ona iştirak ederler." gibi hadisler, örnek olarak verilebilir. Ayrıca Allah Resulü, Medine'de her bir muhacir ile her bir ensarı kardeş ilan ederek iman kardeşliğinin en güzel pratiğini de ortaya koymuştur.

Sonuç olarak müslümanların birbirlerine karşı sorumluluklarını maddeler halinde şöyle ifade edebiliriz:

 Önyargısız ve samimi ilişki kurmak

 Canına, malına, namusuna ve haklı kararlarına saygı duymak.

 Kendimize yapılmasını istemediğimiz şeyi başkasına yapmamak. Empati yapmak.

 Zarar vermemek, haksızlık yapmamak.

 Karşılıklı sevgi ve saygı ile hareket etmek,

 Selam vermek ve almak

 Hastalandığında ziyaret etmek,

 Cenazesine iştirak etmek,

 Davetine icabet etmek,

 Hüsnü zanda bulunmak

 Hatasını örtmek yada sadece yüzüne söylemek.

 Arkasından konuşmamak, gıybet yapmamak,

 Neşe ve üzüntüsünü paylaşmak. Başarısını ve iyi halini tebrik etmek, başına bir musibet gelince geçmiş olsun demek

 Sıkıntısını gidermeye çalışmak.

 Tartıştığımız bir konuda haklı bile olsak tartışmada ileri gitmemek, kişiliğini hedef alan ve onu küçük düşüren söz ve davranışlar sergilememek.

Allah bizleri, mü’min kardeşlerine karşı görev sorumluluklarını yerine getiren ve bunun mükafatını kazananlardan eylesin."

Seminer programı dinleyenlerin katkıda bulunmasının ardından sona erdi.